حجم مبناچیست؟ تأثیر قانون جدید بر معاملات سهام

حجم مبنا چیست؟ و قانون جدید چگونه در معاملات سهام اثر می‌گذارد؟

در بازارهای مالی سهام، قوانین و مقرراتی وجود دارد که به منظور تعیین شرایط مناسب برای خرید و فروش سهام و جلوگیری از تداخلات ناخواسته و سوءاستفاده‌ها به کار گرفته می‌شوند. هدف اصلی این قوانین، فراهم کردن چارچوبی است که تمامی افراد و نهادهای موجود در بازار مالی، از جمله شرکت‌ها، کارگزاران و سرمایه‌گذاران، بتوانند به راحتی و با امنیت بالا در معاملات سهام شرکت کنند.

یکی از عوامل مهم در جریان مناسب داد و ستد در بازارهای مالی، تعیین حجم مبنا است. حجم مبنا به مقدار حداقلی اشاره دارد که برای انجام یک معامله سهام در نظر گرفته می‌شود. این حجم مبنا می‌تواند براساس تعداد سهام یا ارزش مالی معامله تعیین شود. تعیین حجم مبنا اهمیت بسیاری در حفظ شفافیت و عدالت بازار دارد و باعث می‌شود تا معاملات با حجم کوچک و بزرگ به‌صورت منظم و بدون اختلال صورت گیرد.

قوانین جدیدی که در بازارهای سهام اجرا می‌شوند، ممکن است تغییراتی در حجم مبنا ایجاد کنند. این تغییرات می‌توانند شامل افزایش یا کاهش حجم مبنا، تغییر در روش تعیین حجم مبنا یا تعیین حجم مبنا برای دسته‌های خاصی از سهام باشند. قوانین جدید می‌توانند باعث بهبود شفافیت و عدالت در معاملات سهام شوند، از سوی دیگر قوانین جدید ممکن است تأثیرات متعددی بر معاملات سهام در بازارهای مالی داشته باشند. به عنوان مثال، افزایش حجم مبنا می‌تواند منجر به کاهش فعالیت‌های نفوذی و سوء استفاده‌های ممکن در بازار شود. با تعیین یک حجم مبنا بزرگتر، فرصت‌های نفوذ سودجویان و افراد فرصت‌طلب در معاملات سهام کاهش می‌یابد و از ایجاد نوسانات غیرمعمول در قیمت‌ها جلوگیری می‌شود.

همچنین، قوانین جدید می‌توانند بهبود امنیت و شفافیت در بازار سهام را به همراه داشته باشند. با تعیین حجم مبنا مناسب و قوانین دقیق درباره مقررات معاملات، احتمال وقوع تلاش‌های تحریف قیمت و انتشار اطلاعات نادرست در بازار کاهش می‌یابد و سرمایه‌گذاران می‌توانند با اطمینان بیشتری به معاملات خود بپردازند.

به طور کلی، قوانین جدید و تعیین حجم مبنا در بازارهای سهام باعث بهبود شرایط معاملات و کاهش اختلالات ناشی از تداخلات ناخواسته می‌شوند. این اقدامات سبب افزایش شفافیت، عدالت و امنیت در بازار سهام می‌شود و به نوبه خود اعتماد سرمایه‌گذاران را به بازار افزایش می‌دهد. این تأثیرات مثبت در نهایت به رشد و پایداری اقتصاد کشورها و حتی اقتصاد جهانی کمک می‌کنند.

آموزش رایگان بورس

همین الان با وارد کردن اطلاعات خود در فرم، دوره آموزش بورس را به صورت رایگان دریافت نمایید.

رمز عبور موقت همان شماره موبایل خواهد بود

ثبت نام فوری و دریافت دوره رایگان

حجم مبنا در بورس چیست؟

حجم مبنا به زبان ساده به حداقل تعداد سهامی اشاره دارد که باید در طول یک روز معامله شوند تا قیمت اصلی (پایانی) آن سهم بتواند نوسان مثبت یا منفی داشته باشد. این مفهوم به‌طور خاص در بازار سهام بورس تهران مورد استفاده قرار می‌گیرد و توسط سامانه معاملات بورس به‌صورت خودکار اندازه‌گیری می‌شود.

استفاده از حجم مبنا در بورس تهران به منظور حفظ آرامش در معاملات است. این ابزار باعث کاهش هیجانات کاذب در قیمت سهام شرکت‌های بورسی می‌شود و از ایجاد تغییرات ناگهانی و بی‌رویه در قیمت سهام جلوگیری می‌کند. تعیین میزان حجم مبنا به صورت خودکار توسط سامانه معاملات بورس انجام می‌شود و هیچ معامله‌گری در فرایند تعیین آن دخالت ندارد.

برای مشاهده حجم مبنای مربوط به هر نماد بورسی، می‌توانید به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به آدرس tsetmc.com مراجعه کنید و در بخش جستجو نماد موردنظر خود را وارد کنید. این اطلاعات برای سرمایه‌گذاران و معامله‌گران مفید است تا در تصمیم‌گیری‌های خود در مورد معامله سهام، به عوامل مربوط به حجم مبنا توجه کنند.

تاریخچه شکل گیری حجم مبنا

در بازار سهام بورس تهران، یکی از ابزارهایی که از سال ۱۳۸۲ و در زمان تصدی دکتر حسین عبده تبریزی برای حفظ آرامش در معاملات استفاده می‌شود، حجم مبنا است. استفاده از این ابزار منجر به کاهش نوسانات غیرمعمول و کاذب در قیمت سهم‌های بورسی می‌شود. کاربرد اصلی حجم مبنا در محاسبه قیمت پایانی نماد‌های فعال در بورس تهران است.

حجم مبنا تنها در بازار سهام بورس تهران استفاده می‌شود و میزان آن به طور خودکار توسط سامانه معاملات بورس اندازه‌گیری می‌شود. در تعیین حجم مبنا در بازار سرمایه، معامله‌گران هیچ دخالتی ندارند و می‌توانند آن را همیشه در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (tsetmc.com) برای هر نماد مشاهده کنند.

تعریف دقیقی از قیمت پایانی لازم است تا بتوانیم به خوبی حجم مبنا را توضیح دهیم. قیمت پایانی به معنای قیمت آخرین معامله‌ای است که در طول روز معاملات در بورس برای یک سهم انجام می‌شود. با استفاده از این قیمت پایانی و حجم مبنا، می‌توان از نوسانات قیمتی در روزهای بعدی پیش‌بینی کرد و از ایجاد تغییرات ناگهانی و ناعادلانه جلوگیری کرد.

با استفاده از حجم مبنا در بازار سرمایه، معامله‌گران و سرمایه‌گذاران می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های خود در مورد معامله سهام، به عوامل مربوط به حجم مبنا توجه کنند و از اطلاعات به دست آمده استفاده کنند. این ابزار بهبود شفافیت و اعتماد در بازار سهام کمک می‌کند و نوسانات ناعادلانه را کاهش می‌دهد. این امر به سهامداران اعتماد بیشتری به بازار سهام می‌دهد و بهبود عملکرد بازار را تسهیل می‌کند.

قیمت پایانی به چه معناست؟

قیمت پایانی سهام به طور ساده به میانگین وزنی قیمت معاملات هر نماد در یک روز اشاره دارد. اما یکی از اختلافات بین بازار سهام بورس تهران و فرابورس، مربوط به تعیین حجم مبنا است که تأثیر زیادی در تعیین قیمت پایانی دارد. در بورس تهران، حجم مبنا بر اساس قوانین داخلی محاسبه می‌شود و برای هر نماد به طور جداگانه تعیین می‌شود. اما در فرابورس، حجم مبنا برای تمامی نمادها برابر با “عدد یک” در نظر گرفته می‌شود.

بنابراین، قیمت پایانی در نمادهای فرابورسی برابر با میانگین وزنی تمامی معاملات روزانه خواهد بود. این در حالی است که نمادهای بورسی باید برای تعیین قیمت پایانی، میانگین وزنی را با توجه به حجم مبنا محاسبه کنند و تعدیل کنند.

لازم به ذکر است که از تاریخ ۱۲ اسفند ۱۳۹۸، حجم مبنا در شرکت‌های بورسی تغییر کرده است و حجم مبنا برای شرکت‌های فرابورسی نیز جهت محاسبه قیمت پایانی استفاده می‌شود و دیگر حجم مبنای این شرکت‌ها برابر با عدد یک نیست. جزئیات بیشتر در مورد این قانون نیز در ادامه توضیح داده خواهد شد.

تاثیرات حجم مبنا بر معاملات بورس

حجم مبنا، اثرات متعددی روی بازار سهام دارد و یکی از تأثیرات اصلی آن، جلوگیری از افزایش یا کاهش ناگهانی قیمت سهام است. با وجود حجم مبنا، سرمایه‌گذاران اطمینان خواهند داشت که نوسانات قیمت به دلیل خرید و فروش تعداد مشخصی از سهام رخ داده است و قیمت‌های غیر واقعی و کاذب ایجاد نمی‌شود.

در صورتی که حجم مبنا وجود نداشته باشد، حتی تعداد کمی از معاملات سهام یک شرکت می‌تواند قیمت پایانی را تحت تأثیر قرار دهد و باعث ایجاد نوسانات ناهموار در قیمت‌ها شود.

به علاوه، برخی سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند قیمت سهام بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شود و محدودیت‌هایی نظیر حجم مبنا و دامنه نوسان را به عنوان محدودیت بازار در نظر نمی‌گیرند. این گروه از سرمایه‌گذاران علاقه دارند تا قیمت‌ها به صورت طبیعی بر اساس عرضه و تقاضا تشکیل شوند.

به طور کلی، حجم مبنا یک ابزار است که به منظور حفظ آرامش در بازار سهام استفاده می‌شود و هدف آن جلوگیری از افزایش ناگهانی قیمت و کاهش نوسانات غیر عادی است. این ابزار در تعادل و استقرار بازار کمک می‌کند و نقش مهمی در حفظ پایداری و شفافیت بازار سهام دارد.

قوانین جدید حجم مبنا در بورس

تأثیر قانون جدید بر معاملات سهام در واقع تلاشی است برای اسکیل کردن روند رشد بازار به وضعیت ورود نقدینگی. در بازار فرابورس، انتظار می‌رود که این قانون سرعت رشد بازار را کاهش دهد، اما تأثیر آن بیشتر در سهام شرکت‌های کوچک‌تر قابل مشاهده است. قبل از تغییر قانون و در عدم وجود حجم مبنا، این شرکت‌ها با دستکاری قیمت‌ها و با حجم کمی از پول، می‌توانستند به رشد برخی پروژه‌ها بپردازند.

با اعمال قانون حجم مبنا، حتی با وجود اینکه حجم معاملات برخی از این شرکت‌ها بیش از دو برابر فرمول تعیین شده در روز است، با توجه به در نظر گرفتن قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی هفته، برای محاسبه حجم مبنا نیاز به حجم مبنای کمتری است. این موضوع باعث می‌شود قیمت‌ها به سمت بالاتر سوق پیدا کنند.

این قانون می‌تواند به کاهش نوسانات ناهموار در قیمت‌ها کمک کند و در صف فروش، قفل شدن و نزول متداوم جلوگیری کند. با ورود سهامداران جدید و معامله حجم متناسب، شدت نزول قیمت‌ها کاهش یافته و در صورت عدم معامله، قیمت پایانی ترمز نزول قیمت را فراهم خواهد کرد. این مسئله به ویژه در روزهای منفی به کمک بازار خواهد آمد.

با توجه به ورود حجم بالای نقدینگی، انتظار می‌رود که چارچوب‌های قانونی نیز به طور حرفه‌ای تر و کامل‌تر شوند. این قانون به معنای مبتنی بر حجم‌ های واقعی‌تر مشخص شدن قیمت‌ها است و تأثیر قیمت‌گذاری در بازار را کمرنگ‌تر می‌کند. با این تغییرات، تلاش می‌شود که قیمت‌ها بهتر با تقاضا و عرضه واقعی تطابق یابند.

به طور خلاصه، با تغییر قانون حجم مبنا، تأمین مالی مناسب و ورود نقدینگی به بازار تسهیل می‌شود. این تغییر قانون باعث کاهش نوسانات ناگهانی و افزایش پایداری در قیمت‌ها می‌شود. همچنین، با تأمین چارچوب قانونی مناسب و کامل‌تر، امکان ارائه قیمت‌های بر اساس حجم واقعی و تقاضا و عرضه در بازار فراهم می‌شود.

با توجه به اینکه بازارهای مالی پویا هستند و می‌توانند تحت تأثیر تغییرات و شرایط مختلف قرار گیرند، تنظیمات و قوانین مربوط به حجم مبنا نیز ممکن است با گذر زمان تغییر کنند تا با نیازها و روند بازار هماهنگ شوند.

نحوه محاسبه حجم مبنا

قانون جدید برای محاسبه حجم مبنا در بازار فرابورس به صورت زیر است:

• برای داشتن نوسان قیمت پایانی هر سهم، حداقل 10 درصد از تعداد کل سهام شرکت باید مورد معامله قرار گیرد.
• این درصد برای یک سال محاسبه می‌شود و برای محاسبه روزانه باید آن را تقسیم بر تعداد روزهای کاری در هر سال (معمولاً 250 روز) کنیم.
• با تقسیم این دو عدد، مقدار 0.0004 به دست می‌آید.
• با ضرب این عدد در تعداد کل سهام شرکت، حجم مبنا هر سهم محاسبه می‌شود.

این قانون باعث می‌شود تا حجم مبنا هر سهم بر اساس نوسانات واقعی در بازار تعیین شود و تأثیر قیمت‌های کاذب کاهش یابد. با استفاده از این قانون، حجم مبنا هر سهم به طور مداوم بروزرسانی می‌شود و بر اساس تعداد واقعی سهام معامله شده در هر روز تعیین می‌شود. این باعث می‌شود قیمت پایانی به طور دقیق‌تر و صحیح‌تر با نوسانات بازار هماهنگ شود و قیمت‌های کاذب کمتری تأثیر بگذارند.

به طور خلاصه، با تغییر قانون حجم مبنا در بازار فرابورس، تأثیر قیمت‌گذاری بر اساس حجم واقعی و نوسانات بازار افزایش می‌یابد و قیمت‌ها دقیق‌تر و منطبق‌تر با شرایط واقعی بازار تعیین می‌شوند.

۰.۱= ۱۰۰÷۱۰ << ۱۰ درصد تعداد سهام کل شرکت

۰.۰۰۰۴ = ۲۵۰ ÷ ۰.۱

تعداد سهام کل شرکت × ۰.۰۰۰۴ = حجم مبنا (۱

۲۵۰ روز کاری÷ ۱۰ درصد تعداد سهام = حجم مبنا (۲

محاسبه ارزش حجم مبنا

حجم مبنا چگونه محاسبه میشود؟

در حال حاضر، حجم مبنا در بازار فرابورس هر هفته محاسبه می‌شود و مقدار آن تغییر می‌کند. ارزش حجم مبنای تعیین شده برای یک هفته باید بین ۵۰ میلیون تا ۱ میلیارد تومان باشد و نمی‌تواند خارج از این محدوده قرار بگیرد. این قانون به دلیل مشکلاتی که برای سهام شرکت‌های با ارزش بالا یا سهام با ارزش پایین به وجود می‌آمد، وضع گردیده است.

بعد از به دست آمدن مقدار حجم مبنا با استفاده از روش فوق، باید آن را در قیمت پایانی سهم در روز چهارشنبه ضرب کنیم:

• اگر مقدار به دست آمده در آخرین روز کاری هفته (چهارشنبه) بین ۵۰ میلیون تا ۱ میلیارد تومان باشد، حجم مبنا برای روز شنبه همان مقدار به دست آمده خواهد بود.
• اگر مقدار به دست آمده کمتر از ۵۰ میلیون تومان باشد، حجم مبنا برای روز شنبه برابر با ۵۰ میلیون تومان تقسیم بر قیمت پایانی روز چهارشنبه خواهد بود.
• اگر مقدار به دست آمده بیشتر از ۱ میلیارد تومان باشد، حجم مبنای ما برای روز شنبه برابر با ۱ میلیارد تومان تقسیم بر قیمت پایانی روز چهارشنبه خواهد بود.

با این قانون، تنوع سهام شرکت‌های با ارزش بالا و کم‌ارزش‌تر ایجاد شده است و محدودیت‌های قبلی را برای این دسته از سهام‌ها برطرف می‌کند.

حداکثر ارزش حجم مبنا: ۱،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰ تومان

حداقل ارزش حجم مبنا: ۵۰،۰۰۰،۰۰۰ تومان