نسبت قیمت به سود (P/E): نحوه محاسبه و انواع نسبت P/E
تاریخ انتشار : فروردین ۲۷, ۱۴۰۲ تاریخ به روز رسانی : دی ۲۸, ۱۴۰۲ نویسنده : ریحانه مسافر زمان مورد نیاز مطالعه : 14 دقیقه تعداد بازدید : 291 بازدیدنسبت قیمت به سود (P/E) یکی از ابزارهای اساسی برای ارزیابی شرکتهای سرمایهگذاری در بورس میباشد. با استفاده از این نسبت، سرمایهگذاران میتوانند ارزش یک شرکت را نسبت به سود حاصل از آن شرکت بررسی کرده و با شرکتهای دیگر مقایسه کنند. در این مقاله، به بررسی معنی نسبت P/E در بورس به عنوان یکی از معیارهای مهم ارزیابی شرکتها پرداخته شده است. همچنین نحوه محاسبه نسبت P/E و اینکه نسبت P/E TTM چیست؟ بررسی شده است. نسبت P/E میزان ارزش یک سهم را با سود هر سهم مقایسه میکند و برای سرمایهگذاران یکی از ابزارهای مهم برای انتخاب سهام به شمار میآید.
آموزش رایگان بورس
همین الان با وارد کردن اطلاعات خود در فرم، دوره آموزش بورس را به صورت رایگان دریافت نمایید.
۱. مفهوم نسبت قیمت به سود (P/E) چیست؟
نسبت قیمت به سود (P/E) یا Price-to-Earnings Ratio یکی از مهمترین شاخصهای استفاده شده در بورس است. این شاخص برای سرمایهگذاران و تحلیلگران، به عنوان یک ابزار مهم برای بررسی ارزش شرکتها، تعیین سطح ریسک سرمایهگذاری و انتخاب بهترین فرصتهای سرمایهگذاری در بورس مورد استفاده قرار میگیرد.
نسبت P بر E نشان دهنده نسبت قیمت سهم شرکت به سود هر سهم در یک دوره زمانی خاص است. به عبارت دیگر، این شاخص نشان میدهد چند برابر سود شرکت باید به قیمت سهم تقسیم شود تا بتوان به نسبت P/E دست پیدا کرد.
تحلیلگران بنیادی به کمک تحلیل نسبت P/E، به دنبال شناسایی ارزش ذاتی شرکتها هستند تا بتوانند در بورس بهترین فرصتهای سرمایهگذاری را پیدا کنند. در واقع، نسبت P/E معادل با هزینهی پرداختی است که سرمایهگذار برای بهدست آوردن یک واحد سود شرکت باید پرداخت کند. بنابراین، این شاخص میتواند به عنوان یک ابزار مهم در تحلیل سهام و ارزیابی شرکتها به کار گرفته شود.
به طور کلی، نسبت P/E بالاتر برای یک شرکت، نشانگر این است که سرمایهگذاران در آینده انتظار دارند سود شرکت افزایش یابد. این امر ممکن است به دلیل رشد بیشتر در آینده، استفاده از فناوریهای نوین، رقابت پایدارتر و … باشد. در عین حال، نسبت P/E پایین برای یک شرکت نشانگر این است که سرمایهگذاران انتظار دارند سود شرکت در آینده کاهش یابد. این امر ممکن است به دلیل رشد کمتر، رقابت شدیدتر، مشکلات مالی و … باشد.
حال که با مفهوم نسبت P/E در بورس آشنا شده و دریافتیم منظور از نسبت P/E چیست؟، به این پرسش پاسخ میدهیم که نسبت P/E چه كاربردي دارد؟ و اهمیت آن چیست؟
اهمیت مفهوم نسبت P/E در بورس
نسبت پی به ای (P/E) یکی از مهمترین شاخصهایی است که در بازار سرمایه برای ارزیابی سهام شرکتها استفاده میشود. این شاخص نشان میدهد چقدر سرمایهگذار برای هر واحد سود شرکت باید پرداخت کند. بهعنوان مثال، اگر نسبت P/E شرکت A برابر با 15 باشد، این به این معنی است که سرمایهگذار برای هر ریال سودی که شرکت A بهدست میآورد، باید 15 ریال سرمایهگذاری کند.
اهمیت نسبت P/E در بورس به دلیل چندین دلیل مهم است. اولاً، این شاخص میتواند به سرمایهگذاران در تصمیمگیری درباره خرید یا فروش سهام کمک کند. با استفاده از نسبت P/E، سرمایهگذاران میتوانند به سادگی مشخص کنند که چقدر ارزش یک سهم در مقایسه با دیگر سهامها است.
ثانیاً، این شاخص به سرمایهگذاران کمک میکند تا شرکتهای با ارزش را شناسایی کنند. شرکتهایی با نسبت P/E پایین، ممکن است ارزش نسبی کمتری داشته باشند و به سرمایهگذاران اجازه میدهد که این شرکتها را از لیست موضوعات خود حذف کنند. در عین حال، شرکتهایی با نسبت P/E بالا، ممکن است ارزش نسبی بیشتری داشته باشند و سرمایهگذاران ممکن است به دنبال خرید سهام این شرکتها باشند.
نسبت P/E چه كاربردي دارد؟
نسبت P/E یکی از مهمترین شاخصهایی است که در تحلیل سهام استفاده میشود. این شاخص میتواند به سرمایهگذاران کمک کند تا ارزش یک سهم را بررسی کنند و تصمیمگیری درباره سرمایهگذاری در یک شرکت را آسانتر کنند.
در تحلیل یک سهم با استفاده از نسبت P/E، ابتدا باید نسبت P/E شرکت را با نسبت P/E دیگر شرکتهای همرده در صنعت مقایسه کرد. اگر نسبت P/E یک شرکت نسبت به رقبا کمتر باشد، این میتواند نشاندهنده ارزش زیر قیمتی سهم این شرکت باشد. به عبارت دیگر، سرمایهگذاران ممکن است بخواهند سهام این شرکت را خریداری کنند، زیرا سود این شرکت بیشتر است اما قیمت سهم آن کمتر است.
اگر نسبت قیمت به سود (P/E) شرکت نسبت به رقبا بیشتر باشد، این میتواند نشان دهنده ارزش بالایی باشد که سرمایهگذاران برای خرید سهام این شرکت باید پرداخت کنند. اما این نیز ممکن است نشانگر این باشد که بازده سهام این شرکت در آینده بیشتر از رقبایش خواهد بود و به همین دلیل، سرمایهگذاران ممکن است به دنبال خرید سهام این شرکت باشند.
در نهایت، باید به یاد داشت که نسبت پی به ای (P/E) تنها یک شاخص است و برای تحلیل صحیح سهام، باید با دیگر شاخصهایی همچون نسبت P/B، نرخ رشد سود، بازده سرمایهگذاری، و سایر شاخصهای مالی دیگر همراه باشد.
P/E مناسب برای خرید یک سهم
بر اساس تحلیلهای انجام شده، بهترین نسبت P/E برای خرید سهم، کمتر از ۱۰ میباشد و هر چه این نسبت در سهمی پایینتر باشد، خرید سهم آن مزیت بیشتری دارد. همچنین، اگر نسبت P بر E سهمی کمتر از ۵ باشد، این سهم به عنوان یک سهم بنیادی در نظر گرفته میشود که میتواند بهترین گزینه برای سرمایهگذاری باشد.
P/E بالا یا P/E پایین چه مفهومی دارد؟
نسبت P/E بالا به معنای این است که بازار برای خرید سهم از شرکت به اندازهای بیشتر از سود آن شرکت حاضر است پرداخت کند. به عبارت دیگر، قیمت سهم نسبت به سود تقریباً بیشتر از معمول است و ممکن است نشان دهنده افزایش قیمت بیش از حد سهم باشد.
با مقایسه آن با P/E پایین، میتوان گفت که نسبت P/E پایین به معنای خرید سهم با قیمت کمتری نسبت به سود شرکت است. به عبارت دیگر، بازار برای خرید سهم از شرکت پرداخت کمتری در مقایسه با سود شرکت حاضر است. در نتیجه، نسبت P/E پایین میتواند نشانگر ارزش سهم مناسب و خریداری مناسب باشد.
نسبت P/E منفی به معنای وجود سود منفی در شرکت است، یعنی قیمت سهم بیشتر از سود هر سهم است. به طور مثال، اگر شرکتی با قیمت سهم ۱۰۰ دلار و سود هر سهم منفی ۲ دلار دارید، نسبت P/E آن منفی خواهد بود (-50) که نشان دهنده این است که سود شرکت نسبت به قیمت سهم منفی است. این یک وضعیت نامطلوب است و بیانگر عملکرد ضعیف شرکت است. اما معمولاً نسبت P/E در سهام منفی در شرکتهایی با فعالیتهایی نامتعارف، مثل شرکتهایی که در دورههایی از سوددهی خود هستند یا شرکتهای دارای داراییهای غیرقابل تبدیل به پول، مانند مالکیت فکری قوی، مشاهده میشود.
۲. نحوه محاسبه نسبت P/E
برای محاسبه نسبت P/E، قیمت روز سهام (Price) شرکت به سود هر سهم (Earning Per Share) آن تقسیم میشود.
سود هر سهم (EPS) / قیمت سهم = نسبت P/E
سود خالص پس از کسر مالیات برای دوره جاری / تعداد سهام موجود در سهام عادی = سود هر سهم (EPS)
به عنوان مثال فرض کنید شرکتی در حال حاضر ۴۰۰ تومان قیمت دارد و EPS یا سودی پیشبینی شده برای سال جاری، برابر با ۵۰ تومان است. نسبت P/E در سهام این شرکت به این شکل است: ۸ = ۵۰ / ۴۰۰.
EPS دو شکل اصلی دارد. اولین نوع آن با علامت «TTM» کلمه اختصاری «والاستریت» (Wall Street) به معنای دوازده ماه گذشته است که عدد EPS TTM وضعیت عملکرد شرکت در دوازده ماه گذشته را نشان میدهد. EPS نوع دوم در گزارشات منتشر شده توسط خود شرکت معمولاً همراه با راهنمای EPS قرار میگیرد که برآورد خوشبینانه شرکت از درآمد آینده خود را نشان میدهد.
نسبت P/E TTM چیست؟
مدل TTM، مخفف عبارت Trailing Twelve Months است و به معنای دوازده ماه گذشته (۴ دوره ۳ ماهه) میباشد. در این روش سهامداران و تحلیلگران بر اساس EPS دوازده ماه گذشته به ارزیابی یک شرکت میپردازند.
روش محاسبه EPS با استفاده از روش TTM به این صورت است که در ابتدا سود خالص (Net Income) شرکت برای دوازده ماه گذشته جمع آوری میشود. سپس سود خالص در دوازده ماه گذشته به سهم تقسیم میشود. در نهایت، این عدد در قسمت EPS گزارشات مالی شرکت قرار میگیرد. به عنوان مثال، اگر سود خالص شرکت برای دوازده ماه گذشته برابر با ۱۲۰ میلیون دلار بوده باشد و تعداد سهام شرکت ۶۰ میلیون سهم باشد، EPS با استفاده از روش TTM برابر با ۲ دلار خواهد بود.
انواع P/E در بورس
محاسبه نسبت P/E به روشهای مختلفی انجام میشود. نحوه محاسبه سود هر سهم یا همان EPS باعث ایجاد تفاوت در این روش شده است.
- p/e دنباله رو
این نوع از P/E، سادهترین نوع آن است. برای محاسبه آن، قیمت روز سهم را بر میزان سود هر سهم در ۱۲ ماه گذشته تقسیم میکنیم و مقدار P/E آن سهم به دست می آید.
- P/E فوروارد یا برآوردی
P/E تحلیلی، برآوردی، پیشتاز یا P/E فوروارد نام دیگری است که با استفاده از روش های حرفهای و با در نظر گرفتن عواملی مثل نرخ بهره بانکی، نرخ رشد سود شرکت، تورم و دیگر عوامل اقتصادی و مالی، برای پیش بینی وضعیت آتی یک شرکت و نرخ بازده سرمایه گذاری آن، بدست میآید. در این نوع P/E، عوامل اقتصادی و مالی به طور گسترده تری در محاسبات لحاظ میشوند و به همین دلیل برآورد آن دقیقتر از نوع ساده آن است.
- P/E میانگین
در P/E میانگین، از نسبت قیمت روز سهم به میانگین سود تحققیافته ۶ ماه گذشته و EPS پیشبینی شده ۶ ماه آینده سهم استفاده میشود. با استفاده از این نسبت، تحلیلگر میتواند هم از تحلیل گذشته و هم از تحلیل آینده سهم استفاده کند. به عبارت دیگر، با محاسبه P/E میانگین، میتوان درک بهتری از عملکرد شرکت در گذشته و پتانسیل آن در آینده پیدا کرد.
تفاوت p/e دنباله رو و P/E برآوردی
p/e دنباله رو، عددی است که در حال حاضر برای یک سهم وجود دارد، اما P/E برآوردی یا تحلیلی عددی است که انتظار داریم سهم به آن برسد. به عنوان مثال p/e در بازار ۷ است (p/e دنباله دار) و ما برآورد کرده ایم که p/e آن باید ۸ باشد (p/e تحلیلی).
P/E مطلق و P/E نسبی
تحلیلگران ممکن است در تحلیل خود بین دو نوع P/E، یعنی P/E مطلق و P/E نسبی، تمایز قائل شوند. در P/E مطلق، قیمت فعلی به درآمد حساب میشود. اما در P/E نسبی، P/E مطلق با P/Eهای گذشته مقایسه میشود تا به تحلیلگر کمک کند تا بهتر درک کند که چگونه سهم در بازار عملکرد داشته است و چگونه قیمت سهم در آینده ممکن است تغییر کند.
نسبت P/E مطلق نشان دهنده نسبت قیمت فعلی سهام به درآمد هر سهم در دوره زمانی جاری است. به طور مثال، اگر قیمت سهام در حال حاضر 100 دلار باشد و سود تحقق یافته 2 دلار به ازای هر سهم در دوره 12 ماهه گذشته باشد، با تقسیم 100 دلار به 2 دلار، نسبت P/E مطلق برابر با 50 خواهد بود.
P/E نسبی، به معنای مقایسه P/E مطلق با یک شاخص یا محدودهای از P/E های گذشته، مثلاً یک دوره 10 ساله است. این نسبت، نشان میدهد که P/E مطلق به چه درصدی از P/E های گذشته دست یافته است. در این راستا، معمولاً P/E مطلق با بیشترین یا کمترین مقدار خود در گذشته مقایسه میشود تا مشخص شود که چقدر به حداکثر یا حداقل تاریخی خود نزدیک شده است.
P/E صنعت و P/E گروه چیست؟
P/E صنعت به میانگین نسبت قیمت به درآمد یک بخش یا صنعت خاص گفته میشود. با استفاده از این معیار، میتوان P/E یک سهم را با P/E کل صنعت مقایسه کرد. اگر P/E یک سهم کمتر از P/E صنعت آن باشد، ارزش آن سهم نسبت به همتایانش کمتر است. در عمل، شرکتهای پیشرو و در حال رشد معمولاً P/E بالاتری در مقایسه با میانگین P/E صنعت دارند.
۴. فیلتر نسبت P/E
فیلتر نسبت P/E، یکی از روشهای استفاده از نسبت P/E است که در بورس و سرمایهگذاری به کار میرود. این فیلتر بر اساس نسبت قیمت به سود (P/E)، شرکتهایی را شناسایی میکند که با توجه به ارزش سهامشان، از دیدگاه اقتصادی، به صرفهتر هستند.
فیلتر نسبت P/E، به صورت یک محدودهی مشخص از نسبت P/E در نظر گرفته میشود. به عنوان مثال، در فیلتر P/E با محدوده ۱۰ تا ۲۰، شرکتهایی که نسبت P/E آنها بین ۱۰ تا ۲۰ است، در فیلتر قرار میگیرند و برای مقایسه با سایر شرکتها در نظر گرفته میشوند.
استفاده از فیلتر نسبت P/E، به سرمایهگذاران کمک میکند تا شرکتهایی را با نسبت P/E بهینه، برای سرمایهگذاری انتخاب کنند و به شرکتهایی با نسبت P/E بیش از حد بالا یا پایین، اجتناب کنند. این فیلتر به عنوان یک ابزار کارآمد برای سرمایهگذاران حرفهای و نوآموز در بازار سرمایه مورد استفاده قرار میگیرد.
کدهای زیر سهم هایی را نشان می دهند که P/E آنها کمتر از صفر است و شرکت های زیان ده در بورس هستند و همچنین نمادهایی که P/E کمتر از 5 دارند.
0>(pe)
5>(pe)
۵. تاثیر عوامل مختلف بر نسبت P به E
نسبت قیمت به سود (P/E) به عنوان یکی از شاخصهای مهم ارزیابی شرکتها، تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار میگیرد. برخی از عواملی که میتوانند بر نسبت P/E تأثیر بگذارند عبارتند از:
- عوامل مرتبط با شرکت: عواملی مانند رشد سود شرکت، راندمان سرمایه گذاری، بدهی شرکت و سهم بازار شرکت در بازار میتوانند بر نسبت P/E تأثیر بگذارند.
- عوامل مرتبط با بازار: عواملی مانند وضعیت کلی بازار سهام، رشد اقتصاد کشور و نرخ بهرهبرداری میتوانند بر نسبت P/E تأثیر بگذارند.
- عوامل مرتبط با صنعت: عواملی مانند رشد صنعت، رقابت در بازار، فناوری و میزان ریسک در صنعت میتوانند بر نسبت P/E تأثیر بگذارند.
- عوامل مرتبط با اقلیم سرمایهگذاری: عواملی مانند نوسانات بازار، میزان اعتماد سرمایهگذاران و تحولات سیاسی میتوانند بر نسبت P/E تأثیر بگذارند.
با توجه به تأثیرات مختلف این عوامل، نسبت P/E در سهام ممکن است برای شرکتهای مختلف یا حتی برای یک شرکت در دورههای زمانی مختلف متفاوت باشد. به همین دلیل، بررسی و تحلیل این عوامل برای ارزیابی درست نسبت P/E بسیار مهم است.
۶. محدودیت های نسبت P/E
نسبت قیمت به سود (P/E) یکی از معیارهای مهم در تحلیل ارزشیابی سهام است که تاثیر بسیاری بر روی تصمیمات سرمایه گذاری دارد. با این حال، این معیار دارای محدودیت هایی است که در تحلیل سهام باید به آنها توجه شود.
اولین محدودیت نسبت P/E، این است که به تنهایی برای ارزیابی ارزش یک سهم کافی نیست و باید با سایر معیارهای ارزیابی سهام همراه باشد. به عنوان مثال، باید مجموعه داده های مالی دیگری مانند سود خالص، درآمد، نسبت قیمت به فروش و غیره را بررسی کرد تا ارزش واقعی یک سهم بر اساس تمامی عوامل مربوطه ارزیابی شود.
دومین محدودیت نسبت P/E، این است که این معیار فقط به دوره یا دوره های خاصی از سود شرکت توجه دارد و سود های آینده را پیش بینی نمی کند. به عبارت دیگر، این نسبت تنها تاثیر سود گذشته بر روی قیمت سهام را محاسبه می کند و در صورتی که سود آینده شرکت کاهش یابد، ممکن است قیمت سهام از آن چندین برابر بیشتر باشد ولی نسبت P/E کاهش یابد.
سومین محدودیت نسبت پی به ای (P/E)، این است که این معیار نمی تواند تفاوت های مهم بین شرکت ها را مدیریت کند. به عنوان مثال، این نسبت نمی تواند تفاوت های بین شرکت های بزرگ و کوچک را در نظر بگیرد. همچنین، این نسبت نمی تواند تفاوت هایی که در بخش های مختلف صنعت و بازار وجود دارد را نیز مدیریت کند.
۷. جمع بندی
در این مقاله، معنی نسبت P/E در بورس و انواع آن شامل نسبت P/E مطلق، نسبت P/E نسبی و نسبت P به E صنعتی بررسی شد. در این مقاله همچنین نحوه محاسبه نسبت P/E بیان شده و تأثیر عوامل مختلفی از جمله ریسک سرمایهگذاری، رشد سود، راندمان سرمایهگذاری، نوع صنعت و شرکت و نوع دوره زمانی مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس این مقاله، میتوان نتیجه گرفت که تحلیلگران با تحلیل نسبت P/E میتوانند به یک تخمین درستتر از ارزش یک سهم برسند و همچنین با مقایسه نسبت P/E سهام با نسبت P/E صنعتی، میتوانند ارزش واقعی سهم را بهتر تخمین بزنند. به طور کلی، نسبت P/E یکی از شاخصهای مهم در تحلیل بنیادی است که با توجه به نوع و شرایط شرکت و صنعت مورد بررسی، میتواند به تحلیل درستتر و تصمیمگیری بهتر برای سرمایهگذاران کمک کند.
دیدگاه کاربران
بدون دیدگاه