حرکت گله ای (herd behavior) چیست و چرا باید از آن اجتناب کنیم؟
تاریخ انتشار : فروردین ۳۱, ۱۴۰۲ تاریخ به روز رسانی : دی ۲۸, ۱۴۰۲ نویسنده : زهرا غلامحسینی زمان مورد نیاز مطالعه : 9 دقیقه تعداد بازدید : 226 بازدیددر واقع، انسانها به صورت ذاتی موجودات اجتماعی هستند و به دلیل تمایل به پذیرش و تطبیق با اعضای گروه، بسیاری از آنها تمایل دارند که با حرکت جمعی همسو شوند. این ممکن است به دلیل نگرانی از قضاوتهای دیگران، فشار اجتماعی و یا ناخوشایندی که در صورت تخلف از الگوی گروه، در پی خواهد آمد باشد. بنابراین، برخی افراد بدون تحلیل و بررسی، از الگویی که گروه بزرگتری از مردم آن را انتخاب کردهاند، پیروی میکنند.
رفتار تودهای یا حرکت گله ای (herd behavior)، به فعالیتی گفته میشود که در آن افراد یا حیوانات با هم تعامل داشته و در جهت مشترکی حرکت میکنند. به عنوان مثال، میتوان گروهی از حیوانات را در نظر گرفت که یک منبع غذایی را کشف کردهاند و شروع به حرکت به سمت آن کردهاند. در این حرکت، اعضای گروه به صورت ردیفی و در نزدیکی یکدیگر حرکت میکنند و ردیفهای پشتی نیز به دنبال آنها راه میافتند. با این حال، ممکن است هنگامی که گروه به مقصد میرسد، متوجه شوند که چیزی از منبع غذایی باقی نمانده و بنابراین هیچ کس نصیبی از غذا نمیشود.
این مقاله این موضوع را بررسی می کنید که حرکت گله ای (herd behavior) چیست؟ و چگونه از حرکت گله ای اجتناب کنیم؟
آموزش رایگان بورس
همین الان با وارد کردن اطلاعات خود در فرم، دوره آموزش بورس را به صورت رایگان دریافت نمایید.
1.حرکت گله ای (herd behavior) در بورس
حرکت گله ای (herd behavior) به شکلی گسترده در بسیاری از جنبههای زندگی انسان قابل مشاهده است و بازارهای مالی نیز مستثنی نیستند. بسیاری از سهامداران، به صورت گروهی به خرید سهم مورد نظر خود میپردازند و افراد بسیاری بدون انجام تحلیل و بررسی، به دنبال این گروه میروند و در صف خرید سهم مورد نظر قرار میگیرند.
همانطور که در بسیاری از جنبههای زندگی انسان مشاهده میشود، حرکت گلهای در بازارهای مالی نیز گسترده است. بسیاری از سهامداران به صورت گروهی به خرید سهم مورد نظر خود میپردازند و بدون انجام تحلیل و بررسی لازم، افراد دیگر نیز به دنبال این گروه میروند و در صف خرید سهم مورد نظر قرار میگیرند.
علت این رفتار در بازار ساده است. بسیاری از سرمایهگذاران دانش کافی برای تحلیل و بررسی سهام را ندارند و به جای استفاده از روشهای تحلیلی مانند تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال، ترجیح میدهند به همراه جریان بازار حرکت کنند. به همین دلیل، آنها به دنبال گروهی از سرمایهگذاران هستند که تحلیلهای خود را ارائه میدهند و به این ترتیب به راحتی میتوانند تصمیم بگیرند که کدام سهام را خریداری کنند.
مهم است به یاد داشته باشیم که حتی سرمایهگذاران با تجربه نیز ممکن است در شرایطی به تصمیمات هیجانی روی بیاورند. این رفتار صرفا محدود به بازارهای مالی ایران نیست و در تمام دنیا، نمونههای مختلفی از آن قابل مشاهده هستند.
۲.حرکت گله ای و حباب های سرمایه گذاری
زمانی که قیمت یک دارایی به بالاترین حد ممکن از ارزش واقعی خود ارتفاع پیدا میکند، حباب قیمتی شکل میگیرد. حرکت گلهای نیز میتواند در ایجاد حباب قیمتی برای یک نماد بسیار تاثیرگذار باشد و تا زمانی که قیمت دارایی به سطحی بالاتر از منطق بنیادی و اقتصادی برسد، حباب به تورم و بزرگ شدن خود ادامه میدهد. به همین دلیل، در حالی که قیمت سهم به اندازهای بالا میرود که نسبت به ارزش واقعی آن بیشتر شود، باید با احتیاط به سمت حرکت گلهای بروید تا از افتادن در دام حباب قیمتی جلوگیری کنید.
حرکت گله ای (herd behavior) چیست؟
وقتی که حباب قیمتی شکل گرفته باشد، افزایش قیمت دارایی به دلیل خریداری بیشتر با قیمت بالاتر توسط سرمایهگذاران ادامه پیدا میکند. در این مرحله، هزینه دارایی به سطح فراتر از ارزش بنیادی و اقتصادی خود میرسد و حباب قیمتی به طور طبیعی تورم و بزرگ شدن خود را ادامه میدهد. اما زمانی که سرمایهگذاران دیگر تمایلی به خرید در آن سطح قیمتی نداشته باشند، حباب شروع به فروپاشی میکند. در بازارهای سوداگرانه، انفجار و فروپاشی حباب میتواند تأثیرات گستردهای در بازار ایجاد کند.
حبابهای دیگری نیز وجود دارند که معمولاً به دلیل ترس معاملهگران از از دست دادن سود در صورت عدم خرید و یا فکر کردن آنها در مورد شناسایی سودجویان توسط دیگران ایجاد میشوند. در این نوع حباب قیمتی، عوامل سودجو نقشی ندارند و خوشبینی بیدلیل به افزایش قیمت، معاملهگران را به سمت خرید آن دارایی میکشاند.
در دهه ۹۰ میلادی، همزمان با ورود ایالات متحده آمریکا به دورهای پر رونق اقتصادی، عصر فراگیری اینترنت در دنیا آغاز شد. این دوره، که تا اوایل سال ۲۰۰۰ میلادی ادامه داشت، باعث تاسیس تعداد زیادی شرکت اینترنتی شد و آدرس سایتهای اینترنتی با عبارت “com” به اتمام میرسیدند. این دوره همچنین معروف به یکی از بزرگترین حبابهای قیمتی در تاریخ بازار سرمایه میباشد که با تحلیلهای اقتصاددانان، به دوره دوم حباب دات کام مشهور است.
در دهه 90 میلادی، با شروع عصر اینترنت و رشد اقتصادی در آمریکا، معتقد بودند که هر شرکتی که در حوزه اینترنت فعالیت داشته باشد، ارزشمند است و این باور باعث شد که بسیاری از افراد بدون تحلیل کافی از شرکتهای اینترنتی، به سرمایهگذاری در آنها پرداخته و با خرید سهام، قیمت آنها را به شکل بیرویه افزایش دهند. این افزایش قیمت سهام به شدت بیربط به عملکرد واقعی شرکتها بود و باعث ایجاد حبابی در بازار سرمایه شد که در نهایت با فروپاشی و ضربهای برای بازارهای سرمایه و سرمایهگذاران همراه بود.
حباب قیمتی در شرکتهای اینترنتی در طول دهه ۹۰ میلادی بر اثر افزایش سرمایه گذاریهای بدون تحلیل کافی و به دنبال رشد فزاینده اینترنتی، شکل گرفت. اما این حباب در سالهای 2000 تا 2002 میلادی ناگهان منفجر شد و باعث کاهش شدید قیمت سهام شرکتهای اینترنتی شد. به عنوان مثال، سهام شرکت سیسکو از 50 دلار به 14 دلار کاهش یافت. این رویداد به قدری ضربه زده بود که بسیاری از شرکتهای تاسیس شده در آن زمان دیگر وجودی ندارند.
تحلیلگران همواره به این دلیل توصیه میکنند که در تصمیمگیریهای اقتصادی، باید تمام جنبهها را مورد بررسی و تحلیل دقیق قرار داد.
۳. چگونه از حرکت گله ای اجتناب کنیم؟
حرکت گله ای (herd behavior) سرمایه گذاران، عامل اصلی بروز حباب های بازارهای مالی است و نشان می دهد که سرمایه گذاران به صورت غریزی و بدون تحلیل کافی، تصمیمات تجاری مشابهی اتخاذ می کنند که ممکن است باعث انحراف قیمت یک دارایی از ارزش بنیادی آن شود. با این حال، راه هایی وجود دارد که می توانید از دنبال کردن جمعیت و در نتیجه حرکت گله ای اجتناب کنید، به خصوص اگر فکر می کنید این کار اشتباه است. برای این کار، نیاز به نظم، انضباط و ملاحظاتی از جمله ایجاد یک برنامه سرمایه گذاری منطقی و استفاده از روش های تحلیلی مانند تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال است. همچنین، اهمیت دارد که درصد کوچکی از سرمایه خود را در هر دارایی سرمایه گذاری کنید و همواره به دنبال تنوع در سبد سرمایه گذاری باشید. در نهایت، مهم است که هدف خود را در سرمایه گذاری و ریسک پذیری خود را به خوبی درک کرده و از تصمیمات هیجانی خودداری کنید.
- بهتر است برای تحقیق و مطالعه از نگاه دیگران نیزاستفاده کنید و به جای آن به دنبال حقایق خودتان بگردید.
- در این راستا باید بررسی های لازم را انجام داده و سپس به تصمیم گیری بپردازید.
- سؤالات مرتبط با رفتار و اقدامات مردم باید مورد بررسی قرار گیرند، اما نتیجه گیری نهایی باید با توجه به تحلیل های شما باشد.
- در صورتی که مشغول به فعالیت های دیگری باشید و تمرکزتان به خطر بیافتد، بهتر است تصمیم گیری را به زمان بعدی موکول کنید.
- در نهایت، باید به ابتکار عمل بپردازید، جسارت داشته باشید و از متمایز شدن در میان جمعیت نترسید.
۴.معایب ذهنیت گله ای در بازارها
رفتار گلهای (Herd behavior) میتواند باعث تقویت روندهای بازار به طرزی شگفتانگیز و فراتر از اصول اساسی شود. بسیاری از سرمایهگذاران، به دلیل ترس از از دست دادن پول خود و یا به دلیل اعتماد بیش از حد به شنیدههای مثبت، بدون انجام بررسیهای لازم، پیروی از جمعیت و خرید میکنند که میتواند باعث افزایش غیرمنطقی قیمتها شود. این حماسه غیرمنطقی ممکن است به حبابهای قیمتی ناپایداری منجر شود که در نهایت به طور ناگهانی خراب میشوند.
به طرف مقابل، در برخی مواقع، افراد بدون دلیل منطقی و بررسی دقیق، به فروش میپردازند که میتواند باعث ایجاد رکود وحشتناک شود.
۵.مزایای ذهنیت حرکت گله ای در بورس در بازارها
گله داری یا حرکت گلهای (herd behavior) ممکن است مزایایی نیز داشته باشد. این رفتار به سرمایهگذاران تازه کار یا ناآگاه از اطلاعات تحلیلی، امکان میدهد تا از تجربه و دانش دیگران بهره ببرند. به عنوان مثال، سرمایهگذاری با شاخص منفعل، یک استراتژی از نوع گلهای است که بر تطابق ساده با عملکرد بازار تمرکز دارد.
همچنین، حرکت گله ای (herd behavior) به معاملهگران مبتدی این امکان را می دهد که ضررهای خود را زودتر کاهش دهند، زیرا اغلب بهتر است با دیگران بفروشند تا اینکه به تنهایی کیف دارایی ضررده خود را نگهداری کنند. به عبارت دیگر، در صورتی که معاملهگران تازه کار از دیگران پیروی کنند، میتوانند به دلیل نداشتن دانش کافی، ضرر کمتری ببینند. با این حال، همانطور که اشاره شد، باید به دقت و با بررسیهای لازم، تصمیمات خود را اتخاذ کنیم.
۶.چه عواملی موجب رفتار گله ای سرمایه گذاران میشوند؟
بازار بورس تهران به صورت مداوم با پستی بلندی ها و نوسانات شدید روبرو بوده است. در چند سال گذشته، این بازار رفتار عجیب و غریبی از خود نشان داده و ناگهانی رشد کرده و سپس با شدتی بیشتر از قبل افت کرده است. بسیاری از معاملهگران، به دنبال سودهای بازار بورس بوده و بدون تحلیل مناسب، وارد بازار شدهاند. برخی دیگر از معاملهگران، در طی پستی بلندی بازار، اعتماد خود را به تحلیل خود از دست داده و در نتیجه به مضرات حرکت گلهای گرفتار شدهاند.
۷.نتیجه گیری
توصیه میشود که به هیچ عنوان از حرکت گله ای و روش خرید گروهی در بازار بورس استفاده نکنید. این نوع خرید شاید در ابتدا جذاب به نظر برسد و بتواند شما را به سود بیشتری برساند، اما در واقعیت باعث ایجاد مشکلاتی برای شما خواهد شد. این روش خرید شما را در معرض ریسک بسیار زیادی قرار میدهد و ممکن است باعث از دست دادن تمام سرمایه شما شود. بنابراین، بهتر است همیشه با اعتماد به تحلیل خود و با توجه به موقعیت های بازار، سهم های مورد نظر خود را خریداری کنید و به دیگران وابسته نباشید.
دیدگاه کاربران
بدون دیدگاه