60% تخفیف تمدید تخفیف کلیه دوره های مکتب تی وی برای شما به مدت محدود ...
ماینر چیست

دستگاه ماینر چیست و ماینر به چه کسی میگویند؟

تاریخ انتشار : اردیبهشت ۹, ۱۴۰۲ تاریخ به روز رسانی : دی ۲۴, ۱۴۰۲ نویسنده : ریحانه ولایتی نسب زمان مورد نیاز مطالعه : 14 دقیقه تعداد بازدید : 320 بازدید

1. مقدمه

دستگاه ماینر یا ماینینگ ریگ یک دستگاه الکترونیکی است که برای استخراج ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین، اتریوم، لایتکوین و… استفاده می‌شود. این دستگاه‌ها در اندازه‌ها و اشکال مختلف و با مصرف برق متفاوتی تولید می‌شوند. دستگاه‌های ماینر قبل از اختراع بیتکوین و توسعه تکنولوژی بلاکچین، به منظور انجام محاسباتی در پردازش داده‌ها و عملیات‌های رمزنگاری استفاده می‌شدند، اما از زمان ظهور بیتکوین در سال 2009، استفاده از دستگاه‌های ماینر برای استخراج ارزهای دیجیتال به صورت گسترده افزایش یافته.

در این مقاله این موضوع را بررسی میکنیم که دستگاه ماینر چیست؟ و مزایا و معایب آن کدامند؟ همچنین درباره دستگاه ماینر خانگی و بهترین ماینر خانگی صحبت میکنیم.

آموزش رایگان ارز دیجیتال

آموزش رایگان ارز دیجیتال در نیم ساعت

همین الان با وارد کردن اطلاعات خود در فرم، دوره آموزش ارز دیجیتال را به صورت رایگان دریافت کرده و 10/000 تومان شارژ هدیه دریافت نمایید.





رمز عبور موقت همان شماره موبایل خواهد بود

2. دستگاه ماینر چیست؟

دستگاه ماینر به انگلیسی Miner، یک دستگاه الکترونیکی است که به کمک آن می‌توان به استخراج ارزهای دیجیتال پرداخت. این دستگاه‌ها از قدرت پردازشی بالایی برخوردار هستند و برای حل مسائل ریاضی و ایجاد بلاک‌های جدید در شبکه بلاکچین ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرند.

دستگاه‌های ماینر از سخت‌افزارهای ویژه‌ای تشکیل شده‌اند که شامل پردازنده‌های قدرتمند و ماژول‌های خاص برای پردازش الگوریتم‌های مورد نیاز استخراج ارزهای دیجیتال هستند. با اتصال دستگاه ماینر به شبکه ارز دیجیتال مورد نظر و شروع فعالیت، دستگاه شروع به حل مسائل ریاضی پیچیده و ساخت بلاک‌های جدید در شبکه می‌کند.

از آنجایی که فرآیند استخراج ارزهای دیجیتال برای کامپیوترهای عادی بسیار سخت است و نیاز به قدرت پردازشی بالا دارد، دستگاه‌های ماینر به عنوان راهکاری برای سهولت در فرآیند استخراج ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرند.

 

ماینر چیست

 

دستگاه ماینر خانگی چیست؟

دستگاه ماینر خانگی، همان دستگاه‌های ماینری هستند که برای استخراج ارزهای دیجیتال در خانه و توسط شخصی یا گروهی از افراد استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها معمولاً با حداقل توان و کارآیی زیادی تولید می‌شوند و برای کسانی که می‌خواهند به طور غیرحرفه‌ای در صنعت استخراج ارزهای دیجیتال فعالیت کنند، مناسب هستند.

با توجه به اینکه دستگاه‌های ماینر خانگی کارآیی کمتری نسبت به دستگاه‌های حرفه‌ای دارند، درآمد حاصل از آنها نیز کمتر است. همچنین، مشکلاتی مانند نویز بالا و احتمال تاثیر منفی بر روی محیط زندگی و امنیت دستگاه‌های الکترونیکی در خانه نیز باید در نظر گرفته شوند.

با این حال، دستگاه‌های ماینر خانگی از جمله مدل‌هایی مانند Antminer S9 و AvalonMiner 741 و بهترین مدل‌های آنت‌ماینر مانند Antminer S19 و S19 Pro و همچنین دستگاه‌های ماینر GPU مانند NVIDIA GeForce GTX 1070 و AMD Radeon RX 580 می‌باشند. قبل از خرید هر دستگاه، بهتر است مشخصات و کارایی آن را با دقت بررسی کنید.

 

به چه کسی ماینر میگویند؟

دستگاه‌های ماینر به عنوان ابزارهایی برای استخراج ارزهای دیجیتال شناخته می‌شوند و افرادی که این دستگاه‌ها را به کار می‌برند، ماینرها یا استخراج‌کنندگان هستند. در زبان انگلیسی نیز برای ماینرها عبارت “Miner” استفاده می‌شود. در حال حاضر استخراج ارزهای دیجیتال با استفاده از دستگاه‌های ماینر به عنوان یک فعالیت اقتصادی و سودآور شناخته شده است و بسیاری از افراد و شرکت‌ها به طور جدی در این صنعت فعالیت می‌کنند.

 

 

۳. ماینر بیت کوین و اتریوم چیست؟

ماینر بیت‌کوین یک دستگاه سخت‌افزاری است که برای استخراج بیت‌کوین و دیگر ارزهای دیجیتال مشابه طراحی شده است. ماینر بیت‌کوین بر اساس تکنولوژی بلاکچین کار می‌کند و به کمک پردازشگرهای خود، تراکنش‌های بیت‌کوین را تأیید و به بلاکچین اضافه می‌کند.

بیت‌کوین از الگوریتم SHA-256 برای استخراج استفاده می‌کند و دستگاه ماینر بیت کوین نیز برای این منظور طراحی شده است. این دستگاه با استفاده از توان پردازشی خود، به محاسبه هش‌هایی با طول ثابت 256 بیت می‌پردازد. در صورتی که هش تولید شده با مشخصات مورد نیاز برای اضافه شدن به بلاکچین بیت‌کوین مطابقت داشته باشد، ماینر بیت‌کوین برای این کار بیت‌کوین جایزه می‌گیرد.

در طول سال‌های اخیر، استخراج بیت‌کوین با استفاده از ماینرهای بیت‌کوین به دلیل رشد قیمت بیت‌کوین و نیز رشد سریع نرخ پوششی (مقدار بیت‌کوین در دلار آمریکا) جذابیت بیشتری پیدا کرده است. با این حال، هزینه بالای استخراج بیت‌کوین و رقابت شدید در بازار ماینینگ بیت‌کوین باعث شده است که بسیاری از فعالین در این حوزه به دنبال دیگر ارزهای دیجیتال با قیمت پایین‌تر برای استخراج باشند.

 

 

ماینر اتریوم یک دستگاه است که برای استخراج ارز دیجیتال اتریوم (Ethereum) استفاده می‌شود. اتریوم یکی از ارزهای دیجیتال محبوب و معتبر است که بر اساس تکنولوژی بلاکچین عمل می‌کند و از الگوریتم استخراج Ethash استفاده می‌کند.

ماینر اتریوم شباهت زیادی به ماینر بیت کوین دارد، با این تفاوت که برای استخراج اتریوم از پروتکل Ethash استفاده می‌شود که می‌تواند باعث ایجاد تفاوت‌های قابل توجهی در تکنولوژی استخراج این دو ارز دیجیتال شود.

ماینرهای اتریوم معمولاً از پردازنده‌های گرافیکی (GPU) بهره می‌برند، زیرا الگوریتم استخراج Ethash می‌تواند بر روی پردازنده‌های گرافیکی به‌خوبی کار کند و بیشتر ماینرهای اتریوم از کارت‌های گرافیکی شرکت‌هایی مانند AMD و NVIDIA استفاده می‌کنند.

استخراج اتریوم با ماینرهای اتریوم همچنان به عنوان یکی از روش‌های محبوب برای کسب درآمد از ارزهای دیجیتال در جهان محسوب می‌شود.

 

 

4. مزایا و معایب دستگاه ماینر

دستگاه ماینر، یک تجهیزات کارآمد برای استخراج ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین است. این دستگاه‌ها با استفاده از قدرت پردازشی بالا، به عملیات محاسباتی پیچیده ای که برای تأیید تراکنش‌ها و افزودن آن‌ها به بلاکچین نیاز است، می‌پردازند. در ادامه، به برخی از مزایا و معایب استفاده از دستگاه ماینر می‌پردازیم:

مزایا دستگاه ماینر

استفاده از دستگاه‌های ماینر برای استخراج ارزهای دیجیتال، مزایا و فوایدی بسیاری دارد. در ادامه برخی از مزایا دستگاه ماینر را بیان می‌کنیم:

  • درآمدزایی: استفاده از دستگاه‌های ماینر برای استخراج ارزهای دیجیتال، یکی از روش‌های کسب درآمد از این بازار است. با استفاده از این دستگاه‌ها، می‌توان به صورت مداوم و پایدار درآمد کسب کرد.
  • مستقل بودن از بورس: با استفاده از دستگاه‌های ماینر، می‌توان به صورت مستقل و بدون نیاز به ورود به بازار بورس، ارزهای دیجیتال را استخراج کرد.
  • قابلیت تولید بازده بالا: یکی دیگر از مزایا ماینر این مورد است که استفاده از دستگاه‌های ماینر، باعث تولید بازده بالا در بلند مدت می‌شود و به دلیل رشد روزافزون بازار ارزهای دیجیتال، این بالاترین بازده را در مقایسه با سایر ابزارهای سرمایه‌گذاری دارد.
  • افزایش ارزش سرمایه: استفاده از دستگاه‌های ماینر به دلیل افزایش تعداد ارزهای دیجیتال استخراج شده، باعث افزایش ارزش سرمایه شما می‌شود.
  • قابلیت تجهیزات سفارشی: در صورت تمایل به توسعه و افزایش کارایی دستگاه‌های ماینر، می‌توانید تجهیزات سفارشی را برای استخراج ارزهای دیجیتال به کار برده و به کارایی و بازدهی بیشتری دست یابید.
  • بدون نیاز استراحت : این دستگاه‌ها در طول روز و شب، بدون نیاز به استراحت یا خاموشی، به صورت مداوم کار می‌کنند و ارز دیجیتال را استخراج می‌کنند. به دلیل طراحی خاص دستگاه ماینر، همچنین از قابلیت پردازش تعداد زیادی از تراکنش‌ها برخوردارند و می‌توانند در پردازش بلوک‌های بزرگ و تعداد زیادی از تراکنش‌ها در شبکه‌ی ارزهای دیجیتال موثر باشند.
  • امنیت: از دیگر مزایا ماینر، امنیت شبکه‌ی ارزهای دیجیتال است. استخراج ارزهای دیجیتال توسط دستگاه‌های ماینر، به دلیل پردازش تراکنش‌ها و ایجاد بلوک‌های جدید در شبکه‌ی ارز، به ایجاد امنیت در شبکه کمک می‌کند و از تقلب‌ها و اعمال ناقص‌های بر روی تراکنش‌ها جلوگیری می‌کند.
  • کنترل و نظارت بر فرآیند استخراج: دستگاه‌های ماینر به دلیل استفاده از تکنولوژی پیشرفته، امکان کنترل و نظارت بر فرآیند استخراج ارز را به راحتی فراهم می‌کنند. برای مثال، می‌توان برنامه‌های مخصوصی برای تنظیم پارامترهای دستگاه ماینر به منظور بهبود بهره‌وری و کاهش مصرف انرژی راه‌اندازی کرد.

با توجه به اینکه بازار ارزهای دیجیتال همچنان در حال رشد و توسعه است، استخراج ارز با استفاده از دستگاه‌های ماینر به عنوان یکی از روش‌های موثر و پرسود کسب درآمد در این بازار به شمار میاید.

 

معایب دستگاه ماینر

دستگاه‌های ماینر دارای معایبی نیز هستند. در ادامه به معایب دستگاه‌های ماینر می‌پردازیم:

  • مصرف بالای برق: یکی از اصلی‌ترین مشکلات استفاده از دستگاه‌های ماینر مصرف بالای برق است. این دستگاه‌ها برای استخراج بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال به طور پیوسته باید با استفاده از قدرت پردازشی بالا و به شکل تکراری عمل کنند که باعث مصرف بالای برق می‌شود.
  • نویز و گرمای زیاد: دستگاه‌های ماینر برای کارکرد به صورت مداوم و به شکل تکراری برای چندین ساعت باید در حال پردازش باشند، که این باعث گرمای زیاد و نویز در کارخانه های ماینینگ می‌شود.
  • قابلیت استفاده محدود: با توجه به قابلیت بالای ماینر و قدرت پردازشی بالای آن، قیمت این دستگاه‌ها نیز بسیار بالاست، بنابراین برای بسیاری از افراد و حتی شرکت‌ها قابلیت استفاده از این دستگاه‌ها محدود است.
  • آسیب پذیری در برابر حملات: با توجه به اینکه دستگاه‌های ماینر با برقراری ارتباط با شبکه بیت کوین کار می‌کنند، در برابر حملاتی مانند حملات ۵۱ درصدی و حملات DDOS آسیب‌پذیر هستند.
  • نیاز به تعمیرات مکرر: به دلیل کارکرد مداوم و پیوسته دستگاه‌های ماینر، نیاز به تعمیرات مکرر و تعویض قطعات پر مصرف مانند فن‌های خنک‌کننده و منبع تغذیه وجود دارد.
  • صدای بلند: از دیگر معایب دستگاه‌های ماینر شامل صدای بلند و پرتاب حرارتی هستند که توسط دستگاه‌های خنک کننده کنترل می‌شوند. همچنین، دستگاه‌های ماینر نیاز به اتصال به اینترنت پایدار دارند و در صورت اتصال ناموفق می‌توانند به مشکل بخورند.

 

به طور خلاصه، استفاده از دستگاه‌های ماینر برای استخراج ارزهای دیجیتال مزایا و معایب خود را دارد و باید به دقت در نظر گرفته شود که آیا استفاده از آن در محیط و شرایط خاص خود سودآور است یا نه؟

 

مزایا ماینر

 

5. راه های کسب درآمد با ماینر

راه های کسب درآمد با استفاده از دستگاه ماینر می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

 استخراج ارزهای دیجیتال:

استخراج ارزهای دیجیتال از طریق دستگاه ماینر، یکی از راه های اصلی کسب درآمد با این دستگاه است. با استفاده از قدرت پردازشی دستگاه، می‌توانید ارزهای دیجیتال را استخراج کنید و سپس آن‌ها را به ارز واقعی تبدیل کرده و به حساب بانکی خود واریز کنید.

استخراج ارزهای جایگزین:

به جای استخراج ارزهای دیجیتال معروف مانند بیتکوین، می‌توانید ارزهای دیگری را نیز استخراج کنید. ارزهای دیگر مانند اتریوم، لایتکوین، داش و غیره به افراد دیگری که به دنبال خرید و فروش این ارزها هستند، ارزش می‌دهند.

 اجاره دادن دستگاه:

شما می‌توانید دستگاه ماینر خود را به شخص دیگری که در حوزه استخراج ارزهای دیجیتال فعالیت دارد، اجاره دهید. در این صورت، شما هزینه‌های دستگاه خود را با اجاره دادن آن به دیگران جبران خواهید کرد و حتی می‌توانید سود بیشتری نیز کسب کنید.

سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال:

با استفاده از دستگاه ماینر، می‌توانید به عنوان یک سرمایه‌گذار در ارزهای دیجیتال فعالیت کنید. با استفاده از تجربه و دانش خود، می‌توانید بهترین ارزها را برای سرمایه گذاری انتخاب کرده و با استفاده از دستگاه ماینر، به استخراج این ارزها بپردازید.

خرید و فروش دستگاه ماینر:

یکی دیگر از راه‌های کسب درآمد با ماینر، خرید و فروش دستگاه ماینر است. با توجه به نیاز به دستگاه‌های ماینینگ برای استخراج ارزهای دیجیتال، بازار خرید و فروش دستگاه‌های ماینر بسیار فعال است. شما می‌توانید با خرید دستگاه ماینر با توجه به نیاز بازار و قیمت روز، خرید ماینر را به قیمتی بیشتر از قیمت خرید فروش کنید.

با این حال، توجه داشته باشید که این روش نسبتاً ریسک‌بر است. زمانی که شما دستگاه ماینر خریداری می‌کنید، قیمت آن به محض خرید دستگاه کاهش پیدا می‌کند. همچنین، باید در نظر داشته باشید که با گذشت زمان، دستگاه شما قدرت استخراج کمتری خواهد داشت و باید در صورت نیاز به دستگاه جدید، دستگاه قدیمی را با قیمت پایین‌تری فروخته و دستگاه جدید را خریداری کنید.

خدمات استخراج ارزهای دیجیتال:

همچنین، شما می‌توانید خدمات استخراج ارزهای دیجیتال با استفاده از دستگاه‌های ماینر خود را به دیگران ارائه دهید. این روش کسب درآمد، در دنیای ارزهای دیجیتال به عنوان “استخراج ابری” شناخته می‌شود. در این روش، شما به صورت مجازی دستگاه ماینر خود را به دیگران اجاره می‌دهید و در عوض درآمدی به دست می‌آورید.

به عنوان مثال، می‌توانید با استفاده از سایت‌هایی مانند NiceHash، دستگاه خود را به کاربران دیگری اجاره داده و در عوض درآمد کسب کنید. همچنین، می‌توانید ارز دیجیتال استخراج شده را نگه داری کنید و به امید افزایش قیمت آن در آینده، انتظار سود بیشتری داشته باشید. علاوه بر این، می‌توانید ارز دیجیتال استخراج شده را به صورت مستقیم به دلار یا ارز دیگر تبدیل کرده و به حساب بانکی خود واریز کنید. همچنین، می‌توانید از ارزهای دیجیتال به عنوان روش پرداخت در فروشگاه‌های آنلاین استفاده کنید.

پکیج آموزش ارز دیجیتال

پکیج آموزش ارز دیجیتال

در پکیج آموزش ارز دیجیتال قدم به قدم همراه با پشتیبان اختصاصی خود به ۱.مقدمات و اصطلاحات ارز دیجیتال ۲.نحوه تحلیل فاندامنتال، کیف پول ها و صرافی ها ۳.الگوهای نموداری و پرایس اکشن و اندیکاتورها و استراتژی‌های معاملاتی مسلط ...

%50 تخفیف
5.000.000 تومان
2.500.000 تومان
بررسی و خرید دوره

6. انواع دستگاه های ماینر

به طور کلی دستگاه های ماینر به دو دسته ASIC و GPU تقسیم می‌شوند.

دستگاه های ASIC (Application-Specific Integrated Circuit) :

در واقع دستگاه هایی هستند که برای استخراج یک ارز دیجیتال خاص طراحی شده‌اند. این دستگاه ها دارای توان پردازش بالایی هستند و به طور خاص برای استخراج بیت کوین طراحی شده‌اند. یکی از معروف‌ترین دستگاه های ASIC برای استخراج بیت کوین Antminer S19 می‌باشد.

دستگاه های GPU (Graphics Processing Unit) :

در واقع دستگاه های کامپیوتری هستند که از GPU به عنوان پردازشگر اصلی استفاده می‌کنند. این دستگاه ها می‌توانند برای استخراج ارزهای مختلفی مانند بیت کوین، اتریوم و غیره استفاده شوند. در مقایسه با دستگاه های ASIC، دستگاه های GPU دارای توان پردازش کمتری هستند، اما اغلب قیمت کمتری نیز دارند.

همچنین باید به این نکته اشاره کرد که بعضی از دستگاه های ASIC و GPU قابلیت استخراج چندین نوع ارز دیجیتال را دارند. برای مثال، برخی دستگاه های ASIC می‌توانند به طور همزمان بیت کوین و لایت کوین را استخراج کنند. همچنین برخی دستگاه های GPU می‌توانند به طور همزمان اتریوم و دیگر ارزهای مبتنی بر الگوریتم Ethash را استخراج کنند.

در کل، انتخاب دستگاه مناسب برای استخراج ارز دیجیتال باید با توجه به نوع ارز، توان پردازش مورد نیاز و قیمت دستگاه ها انجام شود.

 

دستگاه های ماینر

 

7. مقایسه ماینرها

مقایسه دستگاه های ماینر امری بسیار پیچیده است زیرا بسیاری از عوامل متفاوتی از جمله نوع ارز دیجیتال، قدرت پردازش، هزینه های انرژی، هزینه های تولید و قیمت هر دستگاه بر روی سودآوری و بهره وری تاثیر می گذارد. همچنین، شرایط بازار و قیمت هر ارز دیجیتال به طور مداوم تغییر می کند و به همین دلیل بهتر است برای هر موقعیت و شرایطی به صورت جداگانه بررسی شود..

بهترین دستگاه ماینر

بهترین ماینر بستگی به شرایط و نیازهای هر فرد دارد. برای مثال، اگر قصد استخراج بیت‌کوین با توان پردازشی بالا و هزینه مناسب را دارید، دستگاه‌های Antminer S19 Pro یا Whatsminer M30S‌ می‌توانند گزینه‌های مناسبی باشند. اگر قصد استخراج اتریوم با توان پردازشی بالا دارید، دستگاه‌های Antminer E9 یا Innosilicon A11‌ می‌توانند انتخاب خوبی باشند.

همچنین برای افرادی که تازه وارد بازار استخراج ارزهای دیجیتال هستند، دستگاه‌های با توان پردازشی کمتر مانند Antminer T19 یا Whatsminer M32‌ می‌توانند گزینه‌های مناسبی باشند.

در کل، برای مقایسه ماینرها و انتخاب بهترین ماینر، باید به عواملی مانند هزینه، توان پردازشی، مصرف انرژی، قابلیت ارتقاء و همچنین قیمت ارزهای دیجیتال توجه کرد.

 دستگاه های معروف و پرکاربرد

با این حال، برخی از دستگاه های ماینر معروف و پرکاربرد در بازار عبارتند از:

  • Antminer S19 Pro
  • Whatsminer M30S
  • Innosilicon A11 Pro
  • Bitmain Antminer S9
  • MicroBT Whatsminer M21S
  • Bitmain Antminer S17 Pro

دستگاه های ماینر بیشتری نیز در بازار وجود دارند ولی این دستگاه ها توسط بسیاری از عوامل متفاوت مورد بررسی قرار می گیرند و نمی توان به سادگی یک دستگاه را به عنوان بهترین دستگاه معرفی کرد

8. خرید و فروش دستگاه ماینر

خرید دستگاه ماینر و فروش آن یکی از فعالیت‌های معمول در بازار ارزهای دیجیتال است. برای خرید ماینر، می‌توانید به سایت‌های معتبر مراجعه کنید و از امکانات آن‌ها برای خرید استفاده کنید. همچنین، می‌توانید از فروشندگان حرفه‌ای و قابل اعتماد در این حوزه خرید کنید.

در مورد فروش ماینر، می‌توانید از طریق سایت‌های معاملاتی، نمایشگاه‌های تخصصی و یا با ارتباط مستقیم با خریداران ماینر خود را به فروش برسانید. قبل از خرید و فروش ماینر، بهتر است به بازار و شرایط فعلی آن توجه کنید و تحقیقات لازم را انجام دهید تا از خرید و فروش بهتر و سودمندتر برخوردار شوید.

9. نتیجه گیری

دستگاه ماینر یکی از ابزارهای مهم در صنعت استخراج ارزهای دیجیتال است. این دستگاه‌ها با بهره‌گیری از قدرت پردازشی قابل توجه، به کاربران اجازه می‌دهند تا به صورت سودآوری ارزهای دیجیتالی را استخراج کنند.

مزیت اصلی استفاده از دستگاه ماینر، قابلیت سودآوری بالاست. اما این امر نیاز به محاسبه دقیق و به روز نگه داشتن قیمت ارزهای دیجیتال، هزینه‌های اولیه و تعمیر و نگهداری دستگاه‌ها را دارد. همچنین برخی دستگاه‌ها به دلیل مصرف برق بالا، در برخی مناطق با محدودیت‌هایی مواجه هستند.

به طور کلی، انتخاب دستگاه ماینر مناسب به میزان سودآوری و نیازهای کاربر بستگی دارد. همچنین بهتر است قبل از خرید و استفاده از دستگاه ماینر، در مورد شرایط و قوانین مربوط به استخراج ارزهای دیجیتال در منطقه محل زندگی و کشور خود آگاهی داشته باشید.

دیدگاه کاربران

بدون دیدگاه

0 0 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها