اوراکل oracle در بلاک چین
تاریخ انتشار : خرداد ۲۷, ۱۴۰۲ تاریخ به روز رسانی : دی ۲۴, ۱۴۰۲ نویسنده : ریحانه مسافر زمان مورد نیاز مطالعه : 22 دقیقه تعداد بازدید : 158 بازدید۱. اوراکل oracle در بلاک چین چیست؟
اوراکلها واحدهایی هستند که اطلاعات و دادههای خارج از بلاکچین را به داخل زنجیره بلاک ارسال میکنند. آنها به عنوان پل ارتباطی بین بلاکچین و دنیای خارج عمل میکنند و امکان اتصال قراردادهای هوشمند به منابع داده خارجی را فراهم میکنند.
اوراکلها قادرند اطلاعات را از منابع داده خارجی جمعآوری کنند، آنها را تأیید و احراز هویت کنند، و سپس این اطلاعات را به قراردادهای هوشمند در بلاکچین ارسال کنند. این اطلاعات میتوانند در اشکال مختلفی مانند دادههای قیمت، تأیید پرداختها، و اندازهگیریهای سنسوری باشند. برخی از اوراکلها حتی قادرند دادهها را از قراردادهای هوشمند به منابع خارجی نیز ارسال کنند.
اوراکلها در بلاکچین نقش مهمی دارند، زیرا امکان استفاده از دادههای دنیای واقعی و خارج از بلاکچین در قراردادهای هوشمند را فراهم میکنند. این امکان به توسعه و گسترش دامنه فعالیتهای بلاکچین و افزایش کاربرد آنها کمک میکند.
رفع مشکل بلاکچین توسط اوراکلها
مشکلات ارتباط با منابع خارج از بلاکچین (Off-chain) و استفاده از دادههای خارجی در قراردادهای هوشمند یکی از چالشهای اصلی در بلاکچین است. این مسئله به عنوان “مشکلات اوراکل” شناخته میشود. در اینجا نیازمندی برای اوراکلها برای حل این مشکلات برجسته میشود.
مشکل اصلی این است که بلاکچین به طور مستقیم قادر به دسترسی به دادههای خارجی نیست و نمیتواند آنها را تأیید کند. به همین دلیل، نیاز به ارائه اطلاعات از خارج برای قراردادهای هوشمند وجود دارد. اوراکلها در اینجا نقش مهمی را بازی میکنند، زیرا آنها مسئول جمعآوری، تأیید و ارسال دادههای خارجی به قراردادهای هوشمند هستند.
اوراکلها میتوانند با جمعآوری دادههای خارجی از منابع معتبر، تأیید صحت آنها و ارسال آنها به بلاکچین، امکان استفاده از دادههای دنیای واقعی را برای قراردادهای هوشمند فراهم کنند. این فرایند شامل احراز هویت دادهها و تأیید صحت آنها است تا اطمینان حاصل شود که دادههایی که به قراردادهای هوشمند ارسال میشوند، قابل اعتماد و صحیح هستند.
با استفاده از اوراکلها، قراردادهای هوشمند میتوانند به دادههای خارجی دسترسی پیدا کنند و از آنها برای اتخاذ تصمیمات و اجرای شرایط قرارداد استفاده کنند. این راهکارها به گسترش دامنه کاربردهای بلاکچین کمک میکنند و امکان ادغام بلاکچین با دنیای واقعی را فراهم میسازند. با این حال، برای حفظ امنیت و صحت دادهها، انتخاب منابع دادهها و اطلاعات اوراکلها بسیار حائز اهمیت است.
آموزش رایگان ارز دیجیتال در نیم ساعت
همین الان با وارد کردن اطلاعات خود در فرم، دوره آموزش ارز دیجیتال را به صورت رایگان دریافت کرده و 10/000 تومان شارژ هدیه دریافت نمایید.
کاربرد اوراکل ارز دیجیتال
توسعهدهدگان قراردادهای هوشمند از اوراکلها برای ساختن برنامه های غیرمتمرکز پیشرفته در کاربردهای بلاک چین استفاده میکنند. Oracle ها کاربردهای بسیار زیادی دارند که در ادامه این مقاله به بررسی مهمترین آنها میپردازیم.
دیفای: در صنعت DeFi، اوراکلها نقش بسیار مهمی در تأمین دادههای مورد نیاز برای عملکرد صحیح قراردادهای هوشمند و پلتفرمهای مختلف دارند. برای مثال، در بازارهای مالی غیرمتمرکز، اوراکلها اطلاعات قیمتها و دادههای بازار را ارائه میدهند تا پروتکلها و سرویسهای مالی بتوانند تصمیمات مبتنی بر این اطلاعات را اتخاذ کنند.
علاوه بر این، در صنعت داراییهای مصنوعی، اوراکلها اطلاعات قیمت توکنهای ارز دیجیتال را با داراییهای واقعی مرتبط میکنند. این اطلاعات قیمت کمک میکنند تا توکنهای مصنوعی به درستی با ارزش دارایی واقعی متصل شوند و از این طریق اعتماد و ارزش تجارت در داخل بلاکچین را فراهم کنند.
همچنین، اوراکلها میتوانند در صرافیهای غیرمتمرکز و بازارسازی خودکار نیز به عنوان یک پل بین بلاکچین و دادههای خارجی عمل کنند. آنها میتوانند قیمتها و اطلاعات بازار را ارائه دهند و در تراکنشها و روند بازارسازی مداخله کنند تا کارایی و عملکرد سیستم را بهبود بخشند.
NFTو بازی ها: اوراکلها در کاربردهای NFT و بازیهای بر اساس بلاکچین نقش مهمی ایفا میکنند. در صنعت NFT، اوراکلها برای ارائه دادههای خارجی و تغییرپذیری در NFTهای داینامیک استفاده میشوند. این دادههای خارجی میتوانند شامل اطلاعات مانند ساعت روز، شرایط آب و هوا و سایر رویدادهای خارجی باشند. با تغییر این دادهها، ویژگیها و ارزش NFT نیز تغییر میکند، که باعث میشود آنها به صورت پویا و قابل تنظیم باشند.
همچنین، در بازیهای بر اساس بلاکچین، اوراکلها میتوانند برای تولید اعداد تصادفی قابل تأیید استفاده شوند. این اعداد تصادفی میتوانند برای تخصیص ویژگیهای تصادفی به NFTها، انتخاب برندهها در ایردراپها (Airdrops) مرتبط با توکنهای پرتقاضا و ایجاد محیطهای بازی غیرقابل پیشبینی در برنامههای بازی درون زنجیرهای مورد استفاده قرار گیرند. به عنوان مثال، توابع اوراکل محاسباتی میتوانند برای انتخاب تیمهای تصادفی در یک تورنمنت استفاده شوند، به طوری که نتیجه بازیها به صورت عادلانه و تصادفی تعیین شود.
بیمه: در صنعت بیمه، اوراکلها در قراردادهای هوشمند مورد استفاده قرار میگیرند تا شرایط رخدادهای مربوط به بیمه را شناسایی کنند و خسارتها را تشخیص دهند. این اوراکلها از سنسورهای فیزیکی، APIهای تحت وب، تصاویر ماهوارهای و دادههای حقوقی استفاده میکنند تا این رخدادها را تأیید کنند و میزان خسارت را تعیین کنند. این اطلاعات میتوانند در فرآینس پردازش شکایتها و درخواستهای بیمه مورد استفاده قرار گیرند.
همچنین، اوراکلهای خروجی در قراردادهای هوشمند بیمه میتوانند وظیفه پرداخت خسارتها را با استفاده از منابع موجود در بلاکچین یا شبکههای پرداخت سنتی برعهده بگیرند. این اوراکلها با استفاده از اطلاعات موجود در بلاکچین و تبادل داده بین شبکههای مختلف، فرآیند پرداخت خسارتها را انجام میدهند. این کار باعث میشود فعالیت قراردادهای هوشمند بیمه در فضای ارزهای دیجیتال نیز به منظور کاهش ریسک سرمایهگذاری کاربران مورد استفاده قرار گیرد.
محیط زیست: در زمینه محیط زیست و توسعه پایدار، قراردادهای هوشمند و اوراکلها میتوانند نقش مهمی ایفا کنند. اوراکلها با تأمین دادههای لازم از منابع مختلف مانند سنسورها، تصاویر ماهوارهای و محاسبات پیشرفته، به قراردادهای هوشمند اجازه میدهند تا به افراد و سازمانهایی که در حفظ محیط زیست و پایداری فعالیت میکنند، پاداش دهند.
شرکتها: اوراکلهای بین زنجیرهای به شرکتها امکان میدهند سیستمهای داخلی خود را با شبکههای بلاک چین متصل کنند و منطق پیچیده را درباره استقرار داراییها و دادهها در بین زنجیرهها اجرا کنند. این ارتباط با شبکههای اوراکل، شرکتها را قادر میسازد تا به سرعت و بدون هزینههای توسعه، به بلاک چینهای مورد نیاز خود متصل شوند و خدمات اسمارت کانترکتهای مورد نیاز را برای کاربران فراهم کنند.
۲. انواع اوراکل در بلاکچین
اوراکل ها را بر اساس سطح کیفی آنها می توان به چند دسته طبقه بندی کرد:
- پایگاه داده (نرمافزاری یا سختافزاری)
- مسیر داده (ورودی یا خروجی)
- متمرکز و غیرمتمرکز
- اختصاصی
- انسانی
- بین زنجیره ای
- محاسباتی
در ادامه هر کدام از این انواع اوراکل در بلاک چین را شرح می دهیم.
اوراکل پایگاه داده (نرمافزاری یا سختافزاری)
اوراکل پایگاه داده به دسته نرم افزاری و سخت افزاری تقسیم می شود.
اوراکل های نرم افزاری
اوراکلهای نرم افزاری (Software Oracles) نوعی از اوراکل oracle در بلاک چین هستند که توسط ارتباط با منابع آنلاین، دادهها و اطلاعات را به بلاک چین منتقل میکنند. این اوراکلها قادرند از منابع متنوعی مانند پایگاه دادههای آنلاین، سرورها، وبسایتها و سایر منابع اطلاعاتی در وب، اطلاعات را جمعآوری کنند و به صورت بلادرنگ آنها را در بلاک چین قرار دهند.
اوراکل های نرم افزاریبه دلیل اتصال آنها به اینترنت و دسترسی به منابع آنلاین، توانایی دریافت اطلاعات بهروز و در زمان واقعی را دارند. این به آنها امکان میدهد اطلاعات را به صورت بلادرنگ در بلاک چین منتقل کنند و در قراردادهای هوشمند استفاده کنند. آنها میتوانند انواع اطلاعات را از وب دریافت کنند، از جمله اطلاعات مالی، قیمت ارزها، وضعیت پروازها، وضعیت آب و هوا، اخبار و سایر دادههای موجود در سایتها و پلتفرمهای آنلاین.
با اتصال به منابع آنلاین، اوراکل های نرم افزاری به عنوان یک نوع قدرتمند اوراکل بلاک چین محسوب میشوند. آنها توانایی جمعآوری دادهها و ارسال آنها به بلاک چین را دارند، که این امر به قراردادهای هوشمند اجازه میدهد از اطلاعات بهروز و قابل اعتماد استفاده کنند. این نوع اوراکل برای انواع کاربردها از جمله امور مالی، حمل و نقل، اطلاعات مربوط به تجارت الکترونیکی و سایر صنایع بسیار مفید واقع میشود.
اوراکل های سخت افزاری
اوراکلهای سخت افزاری (Hardware Oracles) نوعی از اوراکل در بلاک چین هستند که وظیفه ثبت و انتقال اطلاعات فیزیکی و حقیقی را برای قراردادهای هوشمند بر عهده دارند. این اوراکلها با استفاده از سنسورها، دستگاههای دیجیتال و سایر ابزارها، قادر به دریافت و ثبت دادههای فیزیکی از محیط بیرونی هستند و سپس آنها را به قراردادهای هوشمند منتقل میکنند.
نقش اوراکلهای سخت افزاری در قراردادهای هوشمند بسیار مهم است. زیرا بسیاری از کاربردهای قراردادهای هوشمند بر اطلاعاتی که از دنیای فیزیکی بدست میآیند، نیاز دارند. این اطلاعات میتوانند شامل مقادیر حسگرها مانند دما، رطوبت، فشار، شتاب و موارد دیگر باشند. همچنین، میتوانند اطلاعاتی مربوط به محصولات، دستگاهها، لوازم جانبی و سایر موارد فیزیکی را نیز دریافت کنند.
با استفاده از اوراکلهای سخت افزاری، قراردادهای هوشمند به طور مستقیم و بدون واسطه با دنیای فیزیکی ارتباط برقرار میکنند و اطلاعات لازم را دریافت میکنند. این اطلاعات سپس در بلاکچین قرار میگیرند و قراردادهای هوشمند قادر به بررسی و اجرای تصمیمات بر اساس این اطلاعات میشوند.
به عنوان مثال، اوراکل سخت افزاری میتواند یک سنسور را که دمای یک محیط را اندازهگیری میکند، به قرارداد هوشمند متصل کند. سنسور اطلاعات دما را دریافت کرده و آن را به شبکه بلاکچین ارسال میکند. قرارداد هوشمند با دریافت این اطلاعات میتواند بر اساس آن تصمیماتی مثل روشن و خاموش کردن یک سیستم تهویه مطبوع را انجام دهد.
اوراکل مسیر داده (ورودی یا خروجی)
اوراکل های مسیر داده نیز نوع دیگری از اوراکل بلاک چین هستند که به دو دسته ورودی و خروجی تقسیم می شوند.
اوراکل های ورودی
اوراکلهای ورودی (Input Oracles) یکی از انواع اوراکل در بلاکچین هستند که در فضای ارزهای دیجیتال و بلاکچین نقش بسیار مهمی را ایفا میکنند. این نوع اوراکلها مسئول جمعآوری و ارائه دادهها از دنیای واقعی (آفچین) به شبکه بلاکچین برای استفاده در قراردادهای هوشمند هستند.
اوراکلهای ورودی معمولاً به عنوان پل ارتباطی بین دادههای دنیای واقعی و قراردادهای هوشمند در بلاکچین عمل میکنند. آنها میتوانند اطلاعاتی مانند قیمتها، دادههای بازار، دادههای سنجش، اطلاعات هواشناسی و سایر اطلاعاتی که در خارج از بلاکچین قرار دارند را جمعآوری کرده و به قراردادهای هوشمند ارائه دهند.
استفاده از اوراکلهای ورودی برای قراردادهای هوشمند اهمیت زیادی دارد. زیرا این قراردادها برای اتخاذ تصمیمات و انجام عملیاتی نیاز به اطلاعات دقیق و قابل اعتماد دارند. با استفاده از اوراکلهای ورودی، امکان دسترسی به اطلاعات خارج از بلاکچین و بهروز رسانی آنها در زمان واقعی فراهم میشود.
یکی از موارد استفاده مهم اوراکلهای ورودی در حوزه ارزهای دیجیتال است. در این حوزه، اوراکلهای ورودی مسئول ارائه دادههای قیمت ارزها و داراییها به شبکه بلاکچین هستند. این اطلاعات قیمت ارزها برای انجام معاملات، ارزیابی ریسک و تعیین ارزش داراییها بسیار اهمیت دارند.
همچنین، در کاربردهای دیگر مانند پروژههای دیفای و وب 3، اوراکلهای ورودی برای ارائه دادههای مربوط به قراردادهای هوشمند و انجام عملیاتی در بلاکچین استفاده میشوند. این دادهها میتوانند شامل اطلاعات تحتاللفظی، محاسباتی، حسابداری و سایر اطلاعاتی باشند که برای اجرای قراردادها و تعاملات مختلف در شبکه بلاکچین لازم است.
اوراکل های خروجی
اوراکل های خروجی یا “Output Oracles”، به قراردادهای هوشمند امکان میدهند تا با سیستمهای خارج از زنجیره بلاک چین تعامل کنند و دستوراتی را به آنها ارسال کنند. این نوع اوراکل بلاک چین معمولاً برای اجرای وظایف خاص و انتقال دستورات از قراردادهای هوشمند به سیستمهای آفچین استفاده میشود.
یکی از کاربردهای مهم اوراکل های خروجی، انتقال دستورات پرداخت است. قراردادهای هوشمند میتوانند با استفاده از اوراکل های خروجی به سیستمهای بانکی دستور پرداخت را ارسال کنند، به این ترتیب می توانند فرایند پرداخت را در زنجیره بلاک چین انجام داده و وضعیت پرداخت را تأیید کنند.
همچنین، اوراکل های خروجی به قراردادهای هوشمند امکان می دهند با سیستم های دیگری نیز تعامل داشته باشند، مانند سیستم های مدیریت تامین کنندگان خدمات ذخیره سازی. قراردادهای هوشمند میتوانند از طریق اوراکل های خروجی دستورات مربوط به ذخیره سازی اطلاعات را به تامین کنندگان ذخیره سازی ارسال کنند تا اطلاعات را ذخیره و مدیریت کنند.
همچنین، با استفاده از اوراکل های خروجی، قراردادهای هوشمند قادر به تعامل با سیستم های اینترنت اشیا (IoT) نیز هستند. آنها می توانند دستورات مربوط به کنترل دستگاه ها را به سیستم های IoT ارسال کنند.
اوراکل های متمرکز و غیرمتمرکز
اوراکلها در بلاکچین و دنیای ارزهای دیجیتال نقشی بسیار مهم دارند. آنها وظیفه تأمین اطلاعات بیرونی و خارج از بلاکچین برای قراردادهای هوشمند را بر عهده دارند. بر اساس نحوه عملکرد و ماهیت آنها، میتوان اوراکلها را به دو دسته متمرکز و غیرمتمرکز تقسیم کرد.
اوراکلهای متمرکز (Centralized Oracles) یکی دیگر از انواع اوراکل در بلاکچین هستند که توسط یک نهاد یا موجودیت خاص کنترل میشوند. آنها تنها از یک منبع اطلاعاتی برای تأمین دادهها استفاده میکنند و این منبع اطلاعاتی میتواند یک سرویس مرکزی، وبسایت، API یا هر منبع دیگری باشد. عملکرد قراردادهای هوشمند در ارتباط با اوراکل متمرکز، به طور مستقیم به کارایی و صحت این منبع اطلاعاتی وابسته است. یکی از مشکلات اصلی اوراکلهای متمرکز، افزایش آسیبپذیری قراردادهای هوشمند در برابر حملات و رخنههاست. زیرا با توجه به وابستگی به یک منبع اطلاعاتی واحد، هر تغییر در آن میتواند تأثیر مستقیمی بر عملکرد قراردادهای هوشمند داشته باشد.
از سوی دیگر، اوراکلهای غیرمتمرکز (Decentralized Oracles) تلاش میکنند تا با استفاده از چندین منبع اطلاعاتی، اعتماد و صحت دادهها را تأمین کنند. آنها به منظور تعیین اعتبار و صحت دادهها از اجماع بین منابع خارجی استفاده میکنند. به عبارتی، اطلاعات از چندین منبع مستقل جمعآوری میشود و توسط الگوریتمهای اجماعی یا انتخابی به عنوان خروجی نهایی ارائه میشود. این روش به آنها امکان میدهد تا به عدم نیاز به اعتماد و قطعیت در تأمین اطلاعات دست یابند. بنابراین، اوراکلهای غیرمتمرکز میتوانند امنیت و اعتماد بیشتری را در قراردادهای هوشمند فراهم کنند. به این اوراکل ها، اوراکلهای اجماع (Consensus Oracles) هم گفته می شود.
اوراکل های اختصاصی
اوراکلهای اختصاصی یا خاص قرارداد (Contract-specific Oracles) به عنوان نوعی از اوراکلها طراحی میشوند که صرفاً برای استفاده در یک قرارداد هوشمند خاص طراحی و استفاده میشوند. این اوراکلها به صورت انحصاری برای راهاندازی و تامین اطلاعات برای یک قرارداد هوشمند مشخص تنظیم میشوند و قابلیت استفاده یکپارچه در چندین قرارداد هوشمند را ندارند.
استفاده از اوراکلهای اختصاصی برای استفاده در قراردادهای هوشمند متعدد ممکن است به دلیل زمانبر و پرهزینه بودن آن غیرعملی باشد. این نوع اوراکلها به صورت انحصاری برای یک قرارداد طراحی شده و برای استفاده در قراردادهای دیگر، نیاز به توسعه نسخههای متناسب از اوراکل و انجام تنظیمات مجدد دارند.
اما از دید دیگر، استفاده از اوراکلهای اختصاصی به توسعهدهندگان این امکان را میدهد که اوراکل را بهبود دهند و آن را بر اساس نیازهای خاص قرارداد هوشمند تنظیم کنند. توسعهدهندگان میتوانند قابلیتها و ویژگیهای اوراکل را بهبود داده و آن را با توجه به نیازهای خاص قرارداد سازگار کنند. این امر انعطاف بیشتری را برای تنظیم و بهینهسازی اوراکل در قرارداد هوشمند فراهم میکند.
اوراکل های انسانی
اوراکل های انسانی (Human Oracles) نوع دیگری از اوراکل بلاک چین بوده که در بلاکچین و قراردادهای هوشمند نقشی مهم ایفا میکنند. آنها افرادی هستند که به عنوان منابع اطلاعاتی و تحلیلگران تخصصی در زمینههای مختلف، اطلاعات مورد نیاز را جمعآوری، بررسی و به قراردادهای هوشمند ترجمه میکنند.
اوراکل های انسانی به دلیل داشتن دانش تخصصی در زمینه خاصی مانند مالی، بازارهای مالی، آمار، علوم طبیعی و غیره، قادرند اطلاعات دقیق و قابل اعتمادی را برای قراردادهای هوشمند فراهم کنند. آنها با بررسی و تحلیل دادهها از منابع مختلف، از جمله دادههای آماری، خبرها، تحقیقات و اطلاعات تکنیکی، ارزیابی دقیقی از وضعیت فعلی را به قراردادها ارائه میدهند.
یکی از مزایای استفاده از اوراکل های انسانی، تخصص و تجربه آنها در زمینههای خاص است. آنها با داشتن دانش و تجربه فنی میتوانند به تفسیر دادهها و اطلاعات پیچیده بپردازند و نتایج دقیق و قابل اطمینانی را برای قراردادهای هوشمند ارائه کنند.
هرچند اوراکل های انسانی دارای مزایای خود هستند، اما نکتهای که باید مدنظر قرار گیرد این است که وابستگی به افراد میتواند به چالش هایی مانند زمانبندی، هزینه و قابلیت مقیاسپذیری منجر شود. همچنین، باید از روشها و مکانیزمهایی استفاده شود که امکان تأیید صحت و قابلیت اعتماد اطلاعات ارائه شده توسط اوراکل های انسانی را فراهم کنند.
اوراکل های بین زنجیره ای
اوراکلهای میان زنجیرهای (Cross-Chain Oracles) نوعی از اوراکلها هستند که قابلیت خواندن و نوشتن اطلاعات در چندین بلاکچین را دارا میباشند. این اوراکلها امکان تعامل و انتقال داده و داراییها بین بلاکچینهای مختلف را فراهم میکنند. از طریق این اوراکلها، اطلاعات و عملیات میان بلاکچینی صورت میگیرد.
وظیفه اصلی اوراکلهای میان زنجیرهای، تسهیل انتقال داده و داراییها از یک بلاکچین به بلاکچین دیگر است. این اوراکلها به عنوان واسطهای میان بلاکچینها عمل میکنند و با استفاده از آنها میتوان دادهها را بین بلاکچینهای مختلف انتقال داد. همچنین، اوراکلهای میان زنجیرهای میتوانند اطلاعات موجود در یک بلاکچین را به یک بلاکچین دیگر منتقل کنند و اقدامات مورد نیاز را در بلاکچینهای مختلف انجام دهند.
استفاده از اوراکلهای میان زنجیرهای میتواند در بسیاری از حوزهها مفید باشد. برای مثال، در حوزه مالی، اوراکلهای میان زنجیرهای به کاربران اجازه میدهند تا داراییهای یک بلاکچین را به بلاکچین دیگر منتقل کنند و از آنها در معاملات خود استفاده کنند. همچنین، در حوزه ارزهای دیجیتال، اوراکلهای میان زنجیرهای قادر به تبادل توکنها و دادهها بین بلاکچینها هستند و باعث ایجاد ارتباط و همکاری بین این بلاکچینها میشوند.
اوراکلهای میان زنجیرهای باعث افزایش امکانات و تعامل بین بلاکچینها میشوند و از اهمیت بالایی در ارتباط و همکاری بین زنجیرههای مختلف برخوردارند. این اوراکلها به عنوان پلی بین بلاکچینها عمل میکنند و در ایجاد یک زیرساخت ترکیبی و متصل بین آنها نقش مهمی دارند.
اوراکل های محاسباتی
اوراکلهای محاسباتی (Compute-enabled Oracles) نوع خاصی از اوراکل در بلاک چین بوده که از محاسبات خارج از زنجیره برای ارائه خدمات غیرمتمرکز در برنامههای قراردادهای هوشمند استفاده میکنند. این اوراکلها با استفاده از قدرت محاسباتی خارج از زنجیره، امکان اجرای عملیات پیچیده و خودکار در قراردادهای هوشمند را فراهم میکنند که قبلاً در بستر زنجیرهای امکانپذیر نبوده است. به طور کلی، اوراکلهای محاسباتی قادر به اجرای الگوریتمها، محاسبات ریاضی، بررسی شرایط و انجام عملیات پیچیده در سطح بالا هستند.
مزیت اصلی استفاده از اوراکلهای محاسباتی این است که آنها امکان اجرای محاسبات پیچیده را با سرعت و کارایی بیشتری نسبت به اجرای آنها در داخل زنجیره فراهم میکنند. در برخی موارد، به دلیل محدودیتهای فنی یا مالی، محاسبات پیچیده در داخل زنجیره امکانپذیر نیست و اوراکلهای محاسباتی به عنوان جایگزین مناسبی میتوانند مطرح شوند.
یکی از اوراکلهای محاسباتی مشهور، Chainlink Keepers است که توسط شبکه Chainlink ارائه شده است. این سرویس اوراکلی با قابلیت محاسباتی قادر به اجرای خودکار قراردادهای هوشمند در هنگام رخداد رویدادهای از پیش تعریف شده است. به این ترتیب، توسعه دهندگان میتوانند فرآیندها و عملیات پیچیده را در قراردادهای هوشمند به صورت خودکار و بدون نیاز به دخالت دستی اجرا کنند.
از دیگر کاربردهای اوراکلهای محاسباتی میتوان به ایجاد حریم خصوصی دادهها اشاره کرد. با استفاده از اوراکلهای محاسباتی، امکان استفاده از محاسبات اثبات دانش صفر (Zero-Knowledge Proofs) برای حفظ حریم خصوصی دادهها در قراردادهای هوشمند وجود دارد. این روش به طور امن اجازه میدهد تا اطلاعات حساس و خصوصی در قراردادهای هوشمند استفاده شوند بدون آشکارسازی آنها به طرفین دیگر.
۳. چالش ها و مشکلات اوراکلها
اوراکلها به عنوان یکی از عناصر کلیدی در اکوسیستم بلاکچین، مشکلات و چالشهای خاص خود را دارند. در زیر به برخی از این مشکلات و چالشها اشاره میکنیم:
- اعتماد به منابع داده: یکی از چالشهای اصلی استفاده از اوراکلها در بلاکچین، اعتماد به منابع داده است. زیرا قراردادهای هوشمند بر اساس اطلاعاتی که از اوراکلها دریافت میشوند، عمل میکنند. اگر منبع داده تقلبی یا غیرقابل اعتماد باشد، ممکن است تصمیمات اشتباهی در قراردادها اتخاذ شود یا امنیت و قابلیت اطمینان بلاکچین تهدید شود.
- حملات دستکاری داده: حملات هکرها و بازیگران مخرب به منابع داده میتواند اطلاعات نادرستی را به اوراکلها ارسال کند، که منجر به اجرای قراردادهای هوشمند نادرست و تخریب کارکرد بلاکچین شود. این حملات میتوانند از طریق نفوذ به منابع داده خارجی یا نفوذ به نودهای اوراکل انجام شود.
- اعتماد و امنیت: یکی از چالشهای اصلی اوراکلها، مشکلات مربوط به اعتماد و امنیت است. کاربران برای اجرای قراردادهای هوشمند و اعتماد به تصمیمات اوراکل نیاز دارند. اما اوراکلها به عنوان نودهای خارجی در بلاکچین عمل میکنند و معمولاً در سازوکارهای امنیتی بلاکچینهای عمومی شرکت نمیکنند. این موجب افزایش آسیبپذیری آنها در برابر حملات امنیتی و کاهش اعتماد کاربران میشود.
- وابستگی به اوراکل: استفاده از اوراکلها در قراردادهای هوشمند موجب وابستگی به این نودها میشود. اگر اوراکل مورد حمله قرار بگیرد یا خطایی رخ دهد، عملکرد کل قرارداد هوشمند و حتی بلاکچین به خطر میافتد. این وابستگی موجب افزایش ریسک و کاهش اعتماد کاربران به قراردادهای هوشمند میشود.
۴. معرفی بهترین پروژه های oracle
چین لینک (Chainlink)
Chainlink (LINK) یک پلتفرم اوراکل oracle در بلاک چین است که ارتباط بین بلاکچین و دادههای خارجی را تسهیل میکند. این پروژه در سال ۲۰۱۷ توسط سرگئی نازاروف و استیون الیس تأسیس شد و به طور گسترده در صنعت بلاکچین استفاده میشود.
چینلینک به عنوان یک اوراکل خارج زنجیرهای (Off-Chain) عمل میکند و دادههای مورد نیاز قراردادهای هوشمند را از منابع خارجی مانند سایتها، سرویسهای آب و هوا، بازارهای مالی و غیره دریافت میکند. این دادهها سپس به صورت قابل اعتماد و بدون تغییر به قراردادهای هوشمند منتقل میشوند تا اجرای قراردادها را تسهیل کنند.
چینلینک برای تأمین دقت و قابلیت اعتماد دادهها از مکانیزمهای متنوعی استفاده میکند، از جمله ترکیب چندین منبع داده، استفاده از تکنولوژیهای رمزنگاری و امضای دیجیتال، تأیید دادهها توسط شبکه ارزشیابی Chainlink و استفاده از قراردادهای هوشمند در بستر بلاکچین برای تضمین امنیت و شفافیت.
چینلینک با ارائه این امکان به بلاکچینها که به دادههای دقیق و قابل اعتماد دسترسی داشته باشند، امکان پیادهسازی برنامههای بلاکچین در حوزههای مختلف از جمله بیمه، مالی، بازیهای شرطبندی و مدیریت زنجیره تأمین را بهبود میبخشد.
از جمله پروژههای موفقی که از Chainlink استفاده کردهاند، میتوان به Synthetix، Aave، Celsius Network، Nexo و Ocean Protocol اشاره کرد. این پروژهها در صنایع مختلف از Chainlink برای تأمین دادههای قابل اعتماد و ارتباط با دنیای خارج از بلاکچین استفاده میکنند.
بند پروتکل (BAND protocol)
بند پروتکل (BAND protocol) در واقع یک Oracle میان زنجیرهای است که در بستر شبکه اتریوم فعالیت میکند. این پروتکل امکان اتصال و تجمیع هر منبع داده خارجی یا API را به روشی مقیاسپذیر در قراردادهای هوشمند فراهم میکند. به طور ساده، بند پروتکل به توسعه دهندگان اجازه میدهد تا از دادههای دنیای واقعی، مانند قیمتهای ارزها، اطلاعات آب و هوا، اطلاعات بازار و غیره، در قراردادهای هوشمند خود استفاده کنند.
بند پروتکل به عنوان یک اوراکل میان زنجیرهای، اطلاعات مورد نیاز را از منابع داده خارجی جمعآوری میکند و آنها را در قالب مناسب و به صورت قابل اطمینانی در اختیار قراردادهای هوشمند قرار میدهد. این پروتکل با استفاده از مکانیزمهای امنیتی مانند الگوریتم اثبات سهام نیابتی (Proof of Stake)، اطلاعات را تأیید و تجمیع میکند تا بتواند دادههای دقیق و قابل اعتماد را برای قراردادهای هوشمند فراهم کند.
بند پروتکل با ارائه این امکان به توسعه دهندگان، به صورت مستقیم به دادههای واقعی دسترسی دارند و میتوانند آنها را در بلاکچین به صورت امن و قابل اعتمادی استفاده کنند. این امکان به تیمهای پروژههای بلاکچین کمک میکند تا از منابع داده خارجی استفاده کنند و از آنها در اپلیکیشنهای غیرمتمرکز خود بهره ببرند.
API3
پروژه API3 در واقع یک پروتکل اوراکل oracle در بلاک چین است که توسعهدهندگان و سازمانها را قادر میسازد برنامههای غیرمتمرکز خود را به صورت مستقیم به دادههای خارج از زنجیره متصل کنند. این پروتکل به تیمهای توسعهدهنده امکان اتصال به بازارهای مختلف مانند بازار سهام، بازار کامودیتی و بازار رمزارزها را میدهد تا از این طریق اطلاعات دقیق و به روز را دریافت کنند.
یکی از ویژگیهای منحصر به فرد API3 استفاده از برنامههای رابط برنامهنویسی غیرمتمرکز (dAPIs) است. این برنامهها به تیمهای توسعهدهنده اجازه میدهند به صورت مستقیم و بدون واسطه دادههای بازارها را دریافت کنند. در مقابل، بسیاری از پروتکلهای Oracle دیگر نیازمند استفاده از نودهای Oracle هستند که به طور غیرمستقیم این دادهها را ارائه میکنند.
به علاوه، یکی دیگر از ویژگیهای API3 استفاده از ابزار “Airnode” است که یک واسطه وب 3 است. این ابزار امکان استفاده مستقیم از APIهای تحت وب را در اپلیکیشنهای بلاکچینی فراهم میکند. با استفاده از Airnode، تیمهای توسعهدهنده قادرند به صورت مستقیم و مستقیم به دادههای API دسترسی پیدا کنند و از آنها در برنامههای خود استفاده کنند.
توکن مربوط به پروژه API3 با نام “API3” شناخته میشود و به عنوان توکن حاکمیتی برای سازمان خودگردان غیرمتمرکز یا DAO پروژه عمل میکند. این توکن برای نمایندگی و مشارکت در فعالیتهای سازمانی و تصمیمگیریهای مربوط به پروتکل استفاده میشود.
آگر (Augur)
آگر (Augur) یک پروژه ارز دیجیتال است که برای پیشبینی بازار و رویدادها استفاده میشود. این پلتفرم غیرمتمرکز به کاربران اجازه میدهد درباره آینده رویدادها پیشبینی کنند و در صورت درست بودن پیشبینی، جوایز دریافت کنند.
آگر از شبکه اتریوم به عنوان زیرساخت برای عملکرد خود استفاده میکند. برای شرکت در بازار پیشبینی آگر، شما باید مقداری اتریوم را به عنوان واحد پول استفاده کنید. در واقع، برای ایجاد یک بازار پیشبینی در آگر، نیاز است که یک مقدار اتریوم را به عنوان ودیعه قرار دهید.
جایزه دریافتی برای پیشبینی صحیح، وابسته به احتمال وقوع رویداد است. به عبارت دیگر، هرچه احتمال رویداد کمتر باشد، جایزه بیشتری دریافت خواهید کرد. این امر به منظور تشویق کاربران به پیشبینی رویدادهای کم احتمال و به دست آوردن اطلاعات دقیق تر در مورد بازار است.
مقدار اتریومی که شما در آگر خرج میکنید، جهت تشویق شرکت کنندگان و جبران هزینههای عملکرد شبکه به کار میرود.
۵. نتیجه گیری
در این مقاله به بررسی انواع اوراکل در بلاکچین از جمله اوراکل های نرم افزاری و سخت افزاری، اوراکل های ورودی و خروجی، اوراکل های متمرکز و غیرمتمرکز، اوراکل های میان زنجیره ای و… و معرفی بهترین پروژه های oracle پرداختیم. همچنین کاربرد اوراکل ارز دیجیتال را بیان کردیم.
اوراکلها در بلاکچین به عنوان سیستمهایی برای دریافت و تأیید دادههای خارج از زنجیره و ارائه آنها به قراردادهای هوشمند در شبکه عمل میکنند. اوراکل oracle در بلاک چین نقش مهمی در تامین دادههای معتبر و قابل اطمینان برای اپلیکیشنهای بلاکچینی ایفا میکند و به اپلیکیشنها امکان میدهد با دادههای خارج از زنجیره در تعامل باشند.
اوراکلها با استفاده از اتصال به APIها، منابع دادهی خارج از زنجیره و منابع دادهی داخلی، اطلاعات لازم را به قراردادهای هوشمند میرسانند. این اوراکلها برای اطمینان از صحت و قابل اعتماد بودن دادهها از الگوریتمهای تأیید و اجماع استفاده میکنند. برخی از پروژههای اوراکل مشهور شامل Chainlink و Band Protocol هستند.
اوراکلها نقش حیاتی در تسهیل ارتباط بین دنیای واقعی و بلاکچین دارند. آنها به اپلیکیشنهای بلاکچین امکان میدهند تا اطلاعات معتبر و دقیق را دریافت کنند و براساس آنها تصمیمگیری کنند. این امر امکان اجرای قراردادهای هوشمندی را فراهم میکند که بر اساس اطلاعات بیرونی و قابل اعتماد عمل میکنند.
دیدگاه کاربران
بدون دیدگاه