بخش بعدی نوار ابزار یا tool bars است که شامل ابزارهای مورد نیاز جهت طراحی و ویرایش اشکال می باشد که می توانیم آن رابه دو صورت دو ستونی و تک ستونی نمایش بدهیم جهت نمایش به صورت تک ستونی می توانید بر روی این آیکون کلیک چپ کنید و نوار ابزارتان را به صورت تک ستونی و با کلیک مجدد به صورت دو ستونی آن را در بیاورید. 
همانطور که ملاحظه می کنید الان نوار ابزار برای ما که به صورت تک ستونی درآمده کلیه ی ابزار ها را ما نمی توانیم ببینیم و به آن دسترسی داشته باشیم پس در شرایط کاری که ما الان داریم بهتر هست که نوار ابزار برای ما به صورت دو ستونی قرار بگیرد برخی از ابزارها مانند ابزار rectangle تعدادی ابزار دیگر در مجموعه خودشان دارند که برای آشکار شدن این زیر مجموعه کافیست که روی این ابزار کلیک چپ کنید و کمی کلید موس را نگه دارید تا زیرمجموعه ابزار باز شود و شما بتوانید به لیست ابزارهایی که در داخل این قسمت واقع شده دسترسی داشته باشید همچنین این ابزارها را شما می توانید با استفاده از کلیدهای میانبر فعال کنید گاهی وقت ها لازم هست که شما این ابزارها را به صورت یک مجموعه کامل به این شکل داشته باشید. 
که می توانید با نگه داشتن کلید سمت چپ موس بر روی ابزار و وارد شدن به زیرمجموعه و بعد کلیک کردن بر روی این فلش کوچک سفید که در انتهای این بخش قرار گرفته لیست ابزار هایتان را به این صورت در بیاورید تا دسترسی به آنها ساده تر باشد. سپس بعد از اینکه کارتان تمام شد می توانید بر روی دکمه close کلیک چپ کنید و ابزارها را ببندید. نگران نباشید ابزارها هنوز در این زیرمجموعه در سر جای خودشان باقی هستند. 
در سمت راست محیط کار یا workspase پالت ها واقع شده اند شامل تنظیماتی برای سایر خصوصیات اشیا هستند شما میتوانید با کلیک چپ کردن بر روی منوی window و وارد شدن به این منو به کلیه ی پالت های نرم افزار ایلوستریتور دسترسی داشته باشید پس حتی اگر که پالتی را شما در workspase مشاهده نکردید می توانید با مراجعه به منوی window و لیست پالت ها آن را پیدا کنید. 
و همینطور می توانید آن ها را فراخوانی کنید و در قسمت پالت های خودتان آن را اضافه کنید به این ترتیب که می توانید آن را drag کنید به طوری که این نوار یا خط آبی ظاهر شود و پس از رها کردن آن را اصطلاحا داک کنید یا آن را در زیرمجموعه بقیه پالتها قرار بدهید. 
بخش بعدی پانل کنترل یا نوار option هست با انتخاب هر یک از ابزارهای موجود در پنل ابزار گزینه های تنظیمی مخصوص به آن ابزار در اختیار شما قرار خواهد گرفت به عنوان مثال اگر که ما ابزاری مثل artboard tool را انتخاب کنیم میبینید که این گزینه ها متفاوت خواهد شد. 
اگر ابزار selection را انتخاب کنیم گزینه ها یا فرامین کنترلی که در روی نوار کنترل یا نوار آپشن قرار دارد بسته به نوع ابزاری که ما انتخاب می کنیم تغییر خواهد کرد. بخش بعدی نوار وضعیت یا status bar هست که ما الان می خواهیم برای شما در مورد آن توضیح دهیم. 
هنگام کار با نرم افزار ایلوستریتور به صورت حرفه ای بهتر هست که از طریق این نوار راجع به سند فعال خودتان یا سندی که هم اکنون در حال کار کردن در آن هستید اطلاعات بیشتری کسب کنید. روی این مثلث سفید کوچکی که در انتهای نوار وضعیت قرار گرفته کلیک چپ می کنیم به زیر منوی show رفته و گزینه هایی که در آنجا نمایش داده میشود را ملاحظه کنید، حالا ما می خواهیم این گزینه ها را یکی یکی برای شما توضیح دهیم. 
Artboard name اگر انتخاب شود در این قسمت همانطور که ملاحظه می کنید نام artboard که در داخل آن هستید و مشغول به کار هستید برای شما نمایش داده می شود. 
حالا ممکن است سوال برای شما پیش بیاید که artboard چیست.اصطلاحا ما artboard را می توانیم به زبان خودمان با عنوان بوم نقاشی ترجمه کنیم. Artboard همین فضایی هست که شما می توانید تصاویر وکتور خود را یا کلا تصاویرتان را بر روی آن نمایش دهید و یا اینکه طراحی کنید. پس با انتخاب artboard name شما می توانید نام artboard را در این قسمت مشاهده کنید. بخش بعدی current tool هست. Current tool نام ابزاری را به شما نشان می دهد که در حال حاضر با آن مشغول طراحی هستید. همانطور که ملاحظه می کنید ما از نوار ابزار نوار سلکشن را انتخاب کردیم و این ابزار فعال هست و اینجا مشاهده میکنید که نام ابزار selection نمایش داده می شود. 
گزینه بعدی date and time، که با انتخاب این گزینه زمان و تاریخ روز جاری را شما می توانید مشاهده کنید. همانطور که ملاحظه می کنید در قسمت پایین نوار taskbar یا نوار وظیفه شما تاریخ سیستم و زمان سیستم شما نمایش داده میشود. عینا آن چیزی که در اینجا قرار گرفته در این بخش برای شما نمایش داده خواهد شد. 
بخش بعدی number of undos هست. تعداد مراحل بازگشت یا undo ها را که شما در طی کار طراحی تان انجام داده اید، به شما نشان می دهد. که خب اینجا به ما می‌گوید که شما هیچ undos و هیچ redos ای نداشتید. یعنی آن چیزهایی را که می توانید برگردید به طراحی تان اگر مجدداً باز به سمت جلو بروید میشود گزینه های redos ، که انشاالله در آموزش های بعدی با فرامین undo و redo آشنا خواهید شد. اینجا به ما می‌گوید که شما تا الان هیچ عمل undo و هیچ عمل redo ای انجام نداده اید. 
بخش بعدی document color profile هست که مشخص کننده پروفایل رنگ سندی هست که در حال حاضر مشغول کار روی آن هستید در مورد پروفایل های رنگ در آموزش های بعدی با شما صحبت خواهیم کرد. فعلا اطلاع داشته باشید که اگر color profile برای سند تان تعریف کردید با انتخاب این گزینه نوع color profile در اینجا نمایش داده خواهد شد. نام color profile که شما set کردید برای سند تان در این قسمت نمایش داده خواهد شد. که اینجا میبینید u.s. web couted برای شما نمایش داده شده است. Couted نوع کاغذ را مشخص می کند و اینکه یک استاندارد رنگی برای کشور آمریکا هست. 
بخش بعدی در نوار وضعیت که در این جا واقع شده مربوط به میزان زوم یا بزرگنمایی در سند هست و جابجایی بین بوم ها یا Artboard هایی که ما در سندمان ایجاد کردیم. در اینجا ما ۳ تا artboard یا بوم را برای شما ایجاد کردیم یعنی سند ما حاوی سه artboard هست که می توانیم در هر کدام از آنها طراحی خاص خودمان را انجام دهیم. همان طور که ملاحظه میکنید در این قسمت گزینه artboard navigation هست. 
که شما می توانید جابجا شوید بین artboard هایتان با این گزینه، به این ترتیب که می توانید شماره artboard تان را از این کادر انتخاب کنید یا اینکه آن شماره را در اینجا درج کنید. بعضی وقتها شما از نرم افزار ایلوستریتور ممکن است برای طراحی بروشور یا کاتالوگ استفاده کرده باشید و یا اینکه برای صفحه آرایی صفحات یک مجله استفاده کرده باشید.در این حالت شما ممکن است که چندین artboard داشته باشید. برای این که به راحتی بتوانید به آن artboard ها دسترسی داشته باشید، می توانید شماره آن artboard را اگر می‌دانید در این کادر تایپ کنید و یا از لیست بازشوی آن انتخاب کنید و یا اینکه با گزینه first به اولین artboard مراجعه کنید با زدن دکمه first منتقل می شوید به اولین artboard و با زدن دکمه last منتقل می شوید به آخرین artboard. با دکمه های previous مرحله به مرحله می توانید artboard ها را به سمت ابتدا navigate کنید و یا با گزینه next می توانید باز هم آن ها را navigate کنید و یا بین artboard ها به سمت جلو یا به سمت آخرین artboard جابه جا شوید. در کادر zoom شما می توانید میزان درصد zoom و یا بزرگنمایی پنجره تان را تعریف کنید که همانطور که ملاحظه می کنید درصدهای مختلف در اینجا قرار گرفته و با استفاده از گزینه fit on screen می توانید نمایش تمام صفحه را برای artboard فعال خود تنظیم کنید. 
هنگامی که در زمان طراحی نیاز به فضای بیشتری برای نمایش بوم تان دارید می توانید با زدن کلید tab پانل ها را مخفی کنید یعنی یک بار کلید tab را میزنید پانل ها مخفی می شوند و با زدن دوباره آن به حالت اولیه باز گردید همچنین می توانید با زدن کلید f صفحه کلید با زدن هر بار، مرحله به مرحله این پالت ها و نوار منو را مخفی کنید طوری که فقط artboard تان را در صفحه داشته باشید و با زدن کلید f مجددا به وضعیت اولیه برگردید.
برای تنظیم نحوه نمایش اسناد باز شده جهت انتخاب سریع هر یک در ویرایش آن ها به این صورت عمل می کنیم: آیکونی در این قسمت قرار گرفته با عنوان arrange document که شما میتوانید اسناد باز شده خود را که اینجا می بینید که سه سند باز شده داریم.
از طریق این گزینه می توانید اسناد خود را مرتب کنید و یا اینکه به گونه ای قرار بدهید که بتوانید به راحتی هر کدام را انتخاب کنید و آنها را ویرایش کنید به این ترتیب که با انتخاب گزینه consolidate all شما میتوانید اسناد خودتان را به صورت زبانه ای نمایش دهید 
و یا با استفاده از گزینه tile all in grid به این شکل اسناد خودتان را نمایش دهید. 
با گزینه tile all vertically به صورت عمودی اسناد باز شده را در صفحه کار نمایش بدهید و یا با گزینه tile all horizontally به صورت افقی اسناد خودتان را نمایش بدهید. این کار به شما کمک می کند که به راحتی هر سند را که خواستید انتخاب کنید و اگر که از این سند به سند دیگری خواستید بخشی را منتقل کنید به راحتی با drag کردن قابل انتقال است و این کار به شما کمک می کند که ویرایش اسنادتان را خیلی سریع تر انجام دهید. بخشی که در قسمت پایین منوی arrange document قرار گرفته، نحوه چیدمان اسنادتان هست، یعنی انتخاب تعداد پنجره نمایش را با این گزینه ها میتوانید تنظیم کنید.یک حالت به این صورت هست که مشاهده میکنید.
وضعیت بعدی هم به این شکل است. 
همین طور می توانید تست کنید ببینید هر حالتی که جواب بهتری به شما می دهد و دسترسی تان را راحت تر می کند همان گزینه را انتخاب کنید. این قسمت را مجدداً روی گزینه consolidate all میگذاریم.
آخرین نکته ای را که در این بخش یعنی در ارتباط با workspace و یا در ارتباط با فضای کاری می‌خواهیم خدمت شما بگوییم این هست که فضای کاری پیش فرض در نرم افزار ادوبی ایلوستریتور گزینه essentials هست که در صورتی که پانل های فضای کاری به هنگام کار بسته شوند و یا از حالت اولیه خارج شوند می توانید با باز کردن لیست بازشو با زدن دکمه reset essentials مجدداً پانل های خودتان را به حالت اولیه برگردانید.
به عنوان مثال ما ممکن است که نوار ابزار را drag کرده باشیم و با زدن دکمه close آن را بسته باشیم و یا اینکه یکی از پانل ها را drag کرده باشیم و بعد از این که کارمان با آن تمام شده است آن را بسته باشیم، میتوانیم با انتخاب فرمان reset essentials مجدداً ورک اسپیس پیش فرض خودمان را به حالت اولیه برگردانیم. باز در این لیست بازشو شما مشاهده می کنید که گزینه های دیگری وجود دارد مثل Painting ، زمانی که شما ورک اسپیس painting را انتخاب میکنید پالت های شما به گونه ای تنظیم می شوند که برای کار نقاشی مناسب هستند. بسته به اینکه چه طرحی را در ایلوستریتور طراحی می کنید می توانید ورک اسپیس خود را بر اساس آن تنظیم کنید مثلا اگر ما کار typography را در نرم افزار ایلوستریتور انجام می دهیم می توانیم فضای کاری typography را انتخاب کنیم که با این ورک اسپیس ما به پالت های character، paragraph و غیره دسترسی راحت تری خواهیم داشت. 
هر کدام از این ورک اسپیس ها را اگر به هم ریخته باشیم میتوانیم با انتخاب فرمان reset آن را مجددا به حالت اولیه برگردانیم.اگر مجدد خواستیم به محیط پیش فرض یا workspace پیش فرض برگردیم می توانیم گزینه essentials را مجددا کلیک کنیم و انتخاب کنیم. در انتهای کادر بازشوی essentials شما گزینه new workspace را هم دارید. یک زمانی هست که شما یک سری پالت هایی را احتیاج دارید که در مثلا workspace ای که دارید کار می کنید آنها را اضافه کنید و قرار دهید و یک workspace سفارشی برای خودتان بسازید، به این ترتیب میتوانید پالت های مورد نظرتان را از منوی window فراخوانی کنید و آنها را به قسمت workspace خود اضافه کنید مثلا ما اینجا پالت pathfinder را اضافه کردیم یا مثلا pattern option را باز میکنیم و اضافه میکنیم بعد از اینکه ورک اسپیس سفارشی خودمان را ساختیم و آن را طراحی کردیم و به این ترتیب قرار دادیم می توانیم وارد قسمت زیر منوی essentials شویم و گزینه new workspace را انتخاب کنیم ، با تایپ کردن نامی برای ورک اسپیس بر روی دکمه ok کلیک چپ میکنیم، کادر را می بندیم و این workspace را در لیست ورک اسپیس ها ذخیره می کنیم.
اگر که مجدد خواستیم به ورک اسپیس دیگری برویم می توانیم مجدد ورک اسپیس های دیگر را هم انتخاب کنیم و آنها را فعال کنیم و اگر خواستیم به ورک اسپیسی که ساختیم مراجعه کنیم می توانیم با انتخاب نام آن در لیست بازشوی کادر منوی essentials باز آن ورک اسپیس را برای خودمان فعال کنیم. اگر ورک اسپیس سفارشی که ساختید را دیگر نخواستید و قصد داشتید که حذفش کنید می توانید ابتدا به ورک اسپیس دیگری وارد شوید و سپس با انتخاب گزینه ی manage workspaces از لیست workspace هایی که خودتان ساختید، ورک اسپیس مورد نظر را انتخاب کنید و با کلیک چپ کردن بر روی آیکون delete workspace آن را حذف کنید و سپس با کلیک چپ بر روی ok کادر را ببندید.
گزینه هایی که در این کادر بازشوی essentials شما مشاهده کردید، در منوی window هم موجود است با مراجعه به منوی Window و workspace میتوانید به این گزینه ها دسترسی داشته باشید. 
